رهيافتي به الگوي تربيت فكر در قرآن كريم

يكي از رسالتهاي قرآن كريم، تربيت فكر در انسانهاست. آنچه از اين نظر در قرآن حائز اهميت بسيار است، از يك سو به كار بردن تفكر صحيح است و از سوي ديگر، هدايت بشر بوسيله اين نيروي دروني است. تربيت فكر فرآيندي ‌است كه انسان را به چگونه فكر كردن و بكار گيري آن تا رسيدن به نتيجه مطلوب؛ رهنمون مي كند. در يك نگاه كلي به ظاهر قرآن، خداوند در بيش از471 مرتبه مشتقات تفكر همچون بصيرت، نظر، تذكر، تعقل، تدبر و 18 مرتبه با كلمه تفكر، سخن گفته است. پژوهش پيش رو با روش تحقيق استنتاجي، روش استدلال محور بر پايه آرايه بندي قضايا، در قالب قضاياي مقدم و مؤخر مي باشد. قرآن در فرايند تفكر، از بسترهاي موجود، بهره مي گيرد و با تقويت اين قوه، انسان را از محسوسات به معقولات هدايت مي كند و زمينه حركت كمالي وي را فراهم مي كند. انسان با تفكر از طريق روش برهان به يقين يك حقيقت واحد را دريافت مي كند و متوجه مي شود كه تمام نظام هستي به علت العلل نياز دارد. در اين نگاه هر وجودي، به اعتبار ظهور و تجلّي حق، امري واقعي و مرتبط به حق مي شود. چنانكه از سوي ذات حق كه فياض مطلق است، فيض وجود ساري مي شود و هر موجودي كه داراي شوقي است، كمالات خود را حفظ مي كند و براي تحصيل كمالات عالي حركت مي نمايد.