اثربخشي برنامه توانبخشي شناختي توجه بر ابعاد توجه و كارآمدي خواندن دانش‎آموزان نارساخوان

زمينه و هدف: نارساخواني رايج ترين نوع اختلال يادگيري خاص است. يكي از مهم ترين عواملي كه با نارساخواني در ارتباط است، دامنه توجه و ابعاد آن است كه مي تواند بر دقت، سرعت، و درك خواندن تأثيرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي برنامه توانبخشي شناختي و تقويت توجه بر ابعاد توجه و كارآمدي خواندن دانش آموزان نارساخوان انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نيمه آزمايشي از نوع پيش آزمون پس آزمون پيگيري با گروه گواه بود. جامعه آماري شامل تمام دانش آموزان پسر پايه سوم ابتدايي شهر كرمانشاه در سال تحصيلي 961395 بود كه از بين آنها تعداد 30 دانش آموز نارساخوان به صورت در دسترس انتخاب و در دو گروه آزمايش و گواه (هر گروه 15 نفر) به صورت تصادفي جايدهي شدند. گروه آزمايش در 12 جلسه 45 دقيقه اي، برنامه توانبخشي و تقويت توجه را دريافت كردند و افراد گروه مداخله هيچ گونه مداخله اي را دريافت نكردند. ابزارهاي پژوهش شامل نسخه چهارم آزمون تشخيصي هوش وكسلر كودكان (عابدي، 1392)، آزمون اختلال خواندن (نصفت، 1381)، آزمون استروپ (استروپ، 1935)، آزمون دسته بندي كارت هاي ويسكانسين (گرنت و برگ، 1948) و آزمون عملكرد پيوسته (رازولد، 1956) بود. داده ها با استفاده از تحليل واريانس با تكرار اندازه گيري تحليل شدند. يافته ها: يافته هاي پژوهش نشان داد برنامه توانبخشي شناختي توجه، بر توجه انتخابي، توجه انتقالي، و كارآمدي خواندن دانش آموزان نارساخوان اثربخش است و تأثير اين شيوه مداخله بعد از پيگيري دو ماهه، پايدار بوده است؛ اما بر توجه پايدار، تأثير معناداري ندارد (خطاي ارتكاب: 1.52F=، 0.05 ؛ خطاي غفلت: 2.32F=، 0.05 ؛ زمان واكنش: 0.13= F، 0.05 ). نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي پژوهش حاضر، مي توان نتيجه گرفت كه روش مداخله به كار گرفته شده در اين مطالعه با تقويت ابعاد توجه و افزايش دقت و پردازش دقيق تر حروف و كلمات خوانده شده، باعث بهبود كارآمدي خواندن دانش آموزان نارساخوان شده است.