تأثيرآموزش برنامه تحول هيجاني بر مقبوليت اجتماعي و تنظيم شناختي هيجان كودكان

زمينه و هدف: نتيجه مطالعات حاكي از آن است كه مجموعه اي از عناصر هيجاني، شناختي، و اجتماعي در تحول شناختي ـ هيجاني كودكان نقش مهمي ايفا مي كنند. بدين ترتيب پژوهش حاضر با هدف تأثير آموزش تحول هيجاني بر مقبوليت اجتماعي و تنظيم شناختي هيجان كودكان انجام شد. روش: طرح اين پژوهش، آزمايشي از نوع پيش آزمون ـ پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماري شامل تمامي دانش آموزان دختر ۸ تا ۱۲ ساله غرب شهر تهران در سال تحصيلي ۹۷-۹۶ در مقطع دوم تا ششم ابتدايي بود. نمونه مورد مطالعه شامل 30 دانش آموز از جامعه آماري مذكور بود كه به روش نمونه گيري تصادفي خوشه اي چند مرحله اي انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمايش وگواه (۱۵ دانش آموز در هر گروه) جايدهي شدند. براي جمع آوري داده ها در اين مطالعه از پرسشنامه مقبوليت اجتماعي كودكان دبستاني (فورد و رابين، ۱۹۷۰) و پرسشنامه تنظيم شناختي هيجان كودكان (گارنفسكي و همكاران، ۱۹۹۹) استفاده شد. در مرحله پيش آزمون، هر دو گروه با استفاده از ابزارهاي ذكر شده مورد ارزيابي قرار گرفتند و سپس برنامه آموزشي تحول هيجاني در يك دوره ۱۲ جلسه اي (به صورت دو جلسه در هفته و هر جلسه 6۰ دقيقه) براي گروه آزمايش اجرا شد و افراد گروه گواه هيچ آموزشي دريافت نكردند. داده هاي جمع آوري شده با تحليل كوواريانس توسط نرم افزار spss تجزيه و تحليل شدند. يافته ها: نتايج تحليل داده ها نشان داد ميزان مقبوليت اجتماعي (F=10.591, P 0.01) و تنظيم هيجان مثبت (F=26.950, P 0.01) در گروه آزمايش بعد از انجام آموزش هاي تحول هيجاني، افزايش يافته و ميزان تنظيم هيجان منفي آنها،كاهش يافت (F=15.887, P 0.01). نتيجه گيري: براساس نتايج به دست آمده در اين مطالعه مي توان نتيجه گرفت كه اگر آموزش مهارت هاي تحول هيجاني به طور مداوم و متناسب با توانايي كودك انجام شود، كودكان مي توانند رفتارهاي مناسب تر و اجتماعي تري را ابراز كنند. همچنين مهارت هاي تحول هيجاني، دسترسي افراد را به هيجان هاي زيربنايي تسهيل كرده و در نتيجه مي توانند موجب ماندگاري رفتار مطلوب، از بين رفتن رفتارهاي سازش نايافته و ارتقاء مقبوليت اجتماعي شوند.