مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - مشكلات كاربرد پليمرهاي سوپرجاذب در مناطق بياباني

چكيده فارسي :

پليمرهاي سوپرجاذب بنا بر ادعاي شركتهاي توليدي ميتوانند خواص فيزيكي خاكهاي سبك را براي حفظ و نگهداري آب بهبود بخشند. بهمنظور تأثير برخي از عوامل محيطي مثل اثر زمان و ميزان املاح، در اين بررسي روند تغييرات آبگيري يك پليمر سوپرجاذب از نوع A-200 در شرايط صحرايي و آزمايشگاهي مورد مطالعه قرار گرفت. در بررسي صحرايي ابتدا پليمر به نسبت وزني 0/6% با نوعي ماسه بادي از منطقه بياباني كاشان مخلوط شد. تعيين منحني رطوبتي خاك در سه نوبت اندازهگيري در فواصل سه ماهه نشان داد كه با گذشت زمان از ميزان آب قابل استفاده گياه كاسته شده و از 13/2% وزني در نوبت اول به 4/4% و 3/7% وزني در نوبتهاي دوم و سوم كاهش پيدا كرد. در مطالعات آزمايشگاهي كه به تأثير حضور برخي از املاح شاخص خاكهاي بياباني بر روند آبگيري پليمر پرداخته شد، مشخص شد كه آبگيري پليمر در مجاورت محلولهاي نمكي كاهش مييابد و شدت اين كاهش تابع غلظت نمك و ظرفيت يونهاي غالب محلول قرار ميگيرد؛ به‌طوري كه كمترين تأثير بر آبگيري پليمر در مقايسه با شاهد (آب مقطر) مربوط به محلول حاصل از اختلاط دو نمك كلريد سديم و سولفات سديم و بيشترين تأثير مربوط به محلول تهيه شده از اختلاط دو نمك كلريد كلسيم و سولفات كلسيم است.چنين به نظر ميرسد با توجه به غير اقتصادي بودن پليمرهاي سوپرجاذب و از دست دادن قدرت نگهداري آّب در طول زمان كه متأثر از عوامل محيطي و يا نيز حضور املاح در خاك است، بتوان با بكارگيري برخي ديگر از مواد جاذبالرطوبه طبيعي مثل كمپوست و خاك رس در عرصههاي منابع طبيعي تأمين نياز آبي گياهان مربوطه را مانند پليمرها فراهم آورد.