برنامه‌ريزي فضايي منطقه‌اي مبتني بر عرضه و تقاضاي خدمات‌اكوسيستمي

Regional Spatial Planning Based on Supply and Demand of Ecosystem Services

يكي از مسائل مهمي كه در تدوين برنامه‌ريزي فضايي منطقه‌اي در برخي كشورها مغفول مانده، توجه به آستانه تحمل سرزمين در بارگذاري فعاليت‌ها و تراكم جمعيت است. از اين رو تعيين ظرفيت برد محيطي مي‌تواند در بهره برداري متوازن از سرزمين كمك شاياني نمايد. امروزه بهره‌گيري از رويكردها و روش‌هاي مختلف ارزيابي سرزمين ازجمله ارزيابي خدمات اكوسيستمي (Ecosystem Services) به ويژه از بعد عرضه و تقاضا در تعيين توازن بهره‌برداري از سرزمين مورد توجه مي باشد. بر اساس الگوي برنامه‌ريزي فضايي منطقه‌اي مبتني بر عرضه و تقاضاي خدمات اكوسيستمي پيشنهادي، ميزان عرضه خدمات اكوسيستمي برمبناي كاربري /پوشش اراضي و ميزان تقاضا خدمات اكوسيستمي بر اساس فعاليت‌ها و جمعيت منطقه تعيين و پهنه هاي مورد نياز توسعه، تثبيت و بهبود از منظر كمبود يا مازاد خدمات اكوسيستمي مشخص مي‌گردد. سپس پهنه‌ها مورد نظر با پهنه‌هاي مستعد توسعه حاصل از ارزيابي توان اكولوژيكي تطبيق داده شده و پهنه‌هاي مناسب توسعه هر كاربري اراضي در منطقه مشخص مي‌شود. پهنه تعيين شده به عنوان بستر، به همراه ساير موارد از جمله روندها و كلان روندها در تدوين سناريو و ارزيابي اثرات هركدام از سناريوها بر سازمان فضايي مورد استفاده قرار مي گيرد تا الگوي استقرار مطلوب جمعيت و فعاليت در منطقه مورد نظر تعيين شود. وجود يك چارچوب تلفيقي مشخص از ارتباط بين روش‌هاي مختلف ارزيابي سرزمين باعث مي‌شود كه هم افزايي در جهت سنجش اركان و اجزاء اصلي سيماي سرزمين به گونه‌اي حاصل گردد كه متضمن تدوين مناسب برنامه‌ريزي فضايي منطقه‌اي در جهت تحقق توسعه پايدار باشد.

One of the important issues that is ignored in the development of regional spatial planning in some countries is paying attention to the threshold of land tolerance in loading activities and population density. Hence, determining the carrying capacity can help in the balanced use of the land. Nowadays, the use of different approaches and methods of land evaluation, including the evaluation of ecosystem services, especially in terms of supply and demand, can be quite important in determining the balance of land use. Considering the regional spatial planning model based on the supply and demand of the proposed ecosystem services, the amount of supply of ecosystem services can be fixed according to the land use / coverage and the amount of demand for ecosystem services can be fixed with regards to the activities and population of the region and the required areas for development, and the improvements can be determined with respect to the shortages or excess of ecosystem services. Then, the considered areas are adapted to the potential areas of development resulting from the assessment of ecological potential, and the appropriate areas for the development of each land use are determined in each region. The designated area is used as the basis, along with other items, including the trends and macro trends, to formulate the scenario and evaluate the effects of each scenario on the spatial organization to determine the appropriate population settlement pattern and activity in the area. The existence of a clear assimilating framework of the relationship between the various methods of land assessment makes it possible to achieve synergy in the measurement of the main principles and components of the landscape in a way to ensure the proper formulation of regional spatial planning for the sustainable development.