استفاده از تكنيك‌هاي اقتصادسنجي جهت تخمين روند مصدومان تصادفات جاده‌اي

سابقه و هدف: حوادث ترافيكي جاده‌اي در ايران، مسئله بسيار مهمي است كه توسعه اقتصادي را محدود و از عوامل اصلي تهديد سلامت و امنيت افراد جامعه مي‌باشد. آمارهاي ارائه‌شده نشان مي‌دهد كه پس از بيماري‌هاي قلبي و عروقي، حوادث ترافيكي دومين عامل مرگ در گروه‌هاي سني مختلف است، كه اين امر پيش‌بيني در اين حوزه را اهميت بخشيده است. روش بررسي: در اين تحقيق با استفاده از آمار مصدومان ترافيكي بين فروردين 1388 تا اسفند 1394 كه  در استان‌هاي گلستان، مازندارن، گيلان و  اردبيل، به پزشكي قانوني ارجاع شده‌اند و با استفاده از متدلوژي باكس جنكينز كه يكي از پيشرفته‌ترين روش‌ها پيش‌بيني و آينده‌پژوهي در حوزه سيستم‌هاي سلامت است،  به پيش‌بيني تعداد مصدومين به تفكيك استان‌ها ، براي سال‌هاي 1395 تا 1398 پرداخته شد. يافته‌ها: نتايج تحقيق نشان داد كه الگوي سري زماني مناسب براي پيش‌بيني مصدومين گلستان (ARIMA(4,2,4، مازندران ( ARIMA(3,1,5، گيلان( ARIMA(3,1,4 و اردبيل(ARIMA(5,1,2  مي‌باشد، همچنين درصد ميانگين قدر مطلق  خطا كه براي استان گلستان 0.114، استان مازندارن0.064، استان گيلان0.078 و استان اردبيل0.1250 به دست آمد. كه نشان از دقت بالاي متدلوژي باكس جنكينز در پيش‌بيني تعداد مصدومان ترافيكي به‌خصوص در استان مازندارن و گيلان دارد. مقادير پيش‌بيني‌شده  براي سال‌هاي 1395 تا 1398  نشان داد تعداد مصدومان ترافيكي در استان گلستان در حال افزايش و در استان‌هاي مازندارن، گيلان و اردبيل در حال كاهش است. نتيجه‌گيري: دقت بالاي روش متدلوژي باكس جنكينز نشان مي‌دهد كه روشي مناسب در دست كارشناسان و مديران براي پيش‌بيني‌ها در حوزه مصدومين ترافيكي در استان‌هاي گلستان، گيلان، مازندارن و اردبيل است. كاهش مصدومين در  مازندارن، گيلان و اردبيل در آينده  نشان‌دهنده حركت رو به بهبود رفتار سيستم حمل‌ونقل در اين استان‌ها مي‌باشد، همچنين استان گلستان به سمت افزايش مصدومين حوادث ترافيكي حركت مي‌كند كه نيازمند برنامه‌ريزي مجدد جهت كاهش تصادفات در اين استان مي‌باشد.