عنوان مقاله :
جوانه‌زني، رشد و شاخص كيفيت نهال ون (Fraxinus excelsior L.) در بذر نارس و رسيده
پديد آورندگان :
سليمانپور ، مجتبي دانشگاه تربيت مدرس - دانشكدۀ منابع طبيعي و علوم دريايي , طبري كوچكسرايي ، مسعود دانشگاه تربيت مدرس - دانشكدۀ منابع طبيعي و علوم دريايي - گروه علوم و مهندسي جنگل , كيان ، سعيد سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخيزداري
كليدواژه :
بذر نارس , جوانه‌زني , زبان‌گنجشك , زنده‌ماني , زي‌توده
چكيده فارسي :
اين پژوهش با هدف بررسي اثر بلوغ بذر بر جوانه‌زني، رشد و شاخص كيفيت نهال ون (.Fraxinus excelsior L) در نهالستان جنگلي كلاردشت انجام گرفت. در سال 1396، بذرهاي نارس در اواخر مرداد و بذرهاي رسيده در اواخر آبان جمع‌آوري شده و پس از لايه‌گذاري در ماسه مرطوب، در اوايل اسفند با سه تكرار 100 تايي در بستر خزانه كاشته شدند. از بذرهاي رسيده، تعدادي در سال دوم (فروردين 1398) سبز شدند كه صفات جوانه‌زني بذر، زي‌توده و شاخص كيفيت نهال‌هاي آنها با بذرهاي نارسِ سبزشده در بهار 1397 با استفاده از آزمون t جفتي مقايسۀ آماري شد. بيشينۀ درصد جوانه‌زني تجمعي به بذور نارس و سپس به بذور رسيدۀ سبزشده در سال دوم اختصاص داشت. به‌علت قلت سبز شدن بيشتر بذرهاي رسيده در بهار 1397 كه نشان‌دهندۀ خواب آنها بود، صفات جوانه‌زني و شاخص‌هاي رويشي آنها آزمون نشد. درصد جوانه‌زني، ميانگين مدت جوانه‌زني و سرعت جوانه‌زني و نيز زي‌تودۀ خشك، زي‌تودۀ ريشه، طول ريشه و شاخص كيفيت نهال در بذر نارس نسبت به بذر رسيدۀ سبزشده در سال دوم بيشتر بود. با توجه به يافته‌هاي اين تحقيق، براي دستيابي به جوانه‌زني بهينه و رويش بهتر نهال‌هاي ون بهتر است بذرهاي نارس جمع‌آوري شوند؛ زيرا بذرهاي رسيده، در فصل رويش سال اول اغلب در حالت خواب هستند و قادر به جوانه‌زني نيستند. در صورت تأمين بذر رسيده، بهتر است از بذرهايي استفاده شود كه علاوه‌بر سال اول، در سال دوم نيز دورۀ لايه‌گذاري را طي كرده باشند.
