ارتباط ميان صفات سرشت و منش، مؤلفه‌هاي تنظيم هيجان و فرزندپروري ادراك‌شده با رفتار خودآسيبي در نوجوانان: رويكرد مدل‌يابي معادلات ساختاري

اهداف: هدف مطالعه حاضر مدل يابي ساختاري رفتارهاي خودآسيبي در نوجوانان بر اساس تنظيم هيجان، سرشت، منش و فرزندپروري ادراك‌شده است. مواد و روش ها: پژوهش حاضر از نوع توصيفي همبستگي است. جامعه‌ي آماري پژوهش حاضر متشكل از تمام دانش‌آموزان سال اول تا سوم دبيرستان‌هاي شهر تهران بود كه در سال تحصيلي 1396 1397 مشغول به تحصيل بودند. از طريق روش نمونه‌گيري خوشه‌اي داده‌هاي 159 آزمودني با ميانگين سني15 ±0/75 وارد مطالعه شد. اطلاعات از طريق پرسش‌نامه‌هاي خودگزارشي سرشت و منش (TCI)، سبك ها و ابعاد فرزندپروري (PSDQ)، تنظيم‌شناختي هيجان (CERQ) و خودآسيبي عمدي (SHI) جمع‌آوري شد. داده‌هاي گردآوري شده، با استفاده از آزمون همبستگي پيرسون، مدل‌يابي معادلات ساختاري توسط نرم‌افزارهاي SPSS‌ نسخه 20 و lisrel نسخه 8/8 تجزيه ‌و تحليل شدند. يافته ها: نتايج به‌دست‌آمده از مدل تأييد‌كننده ارتباط متغيرها با رفتارهاي خودآسيبي نوجوانان بود. ارتباط نوجويي (0/26) و راهبردهاي تنظيم شناختي هيجان ناسازگار (خودسرزنش‌گري، تمركز بر فكر / نشخوارگري، فاجعه‌نمايي و ديگر‌سرزنش‌گري) (0/31) با رفتار خودآسيبي مستقيم و مثبت بود. هرچند پرهيز از آسيب و شيوه‌هاي مستبدانه فرزندپروري والدين تأثير مستقيمي بر رفتار خودآسيبي نداشتند، اما با ميانجي‌گري راهبردهاي تنظيم‌شناختي هيجان ناسازگار بر رفتارهاي خودآسيبي نوجوانان اثرگذار بودند. درمجموع تنظيم هيجان ناسازگار و نوجويي قادر به پيش‌بيني 22 درصد از واريانس خودآسيبي بودند. تمام روابط به لحاظ آماري معنادار (P 0/01) بود. نتيجه گيري: عامل نوجويي نقشي مهم در گرايش نوجوانان به رفتارهاي خودآسيبي دارد كه مي‌توان از آن به عنوان عاملي پيش‌بين در چنين رفتارهايي بهره برد. همچنين فرزندپروري مستبدانه والدين از طريق نقشي كه بر شكل‌گيري و ثبات راهبردهاي تنظيم هيجاني ناكارآمد دارد، قادر است نوجوانان را به رفتارهاي خودآسيبي سوق دهد و نقش مستقيمي در اين رفتارها ايفا نمي كند.