كرونا و ايران: تحليل مضمون جوك هاي كرونايي در ايران

امروزه جوك به دلايلي از جمله سرعت كاربرد توسط قشرهاي مختلف مردم، تعدد وتنوع موضوعات و نيز كاركردهاي مختلفي كه مي تواند داشته باشد، به موضوعي مهم براي پژوهش تبديل شده است كه از نمودهاي اين اهميت را مي توان در ظهور و شيوع حوزه مطالعات طنز مشاهده كرد. اين پژوهش لذا بر اين اساس با تمركز بر محتواي جوك هاي نوشتاري ايراني در مورد يكي از منحصر به فردترين حوادث كه به صورتي عالم گير، همه كشورها را درگير كرده و تحت تاثير قرار داده است ،يعني بيماري كرونا، در پي فهم مضامين اصلي است. در اين مسير، با استفاده از روش تحليل مضمون و تا رسيدن به اشباع نظري، بر بيش از صد و بيست جوك كرونايي كه در فضاي سايت هاي مختلف اينترنتي نشر داده شده است، تمركز شد. يافته هاي پژوهش كه مي توان آن ها را بازنماي خوانش ايرانيان از وضعيت كنوني شان دانست، نشان مي دهد كه محتواي جوك هاي كرونايي را مي توان در پنج مقوله فراگير شامل «جوك هاي انتقادي، جوك هاي مرتبط با خانواده و جنسيت، جوك هاي ناظر به سطح فردي، جوك هاي راجع به حوزه اجتماعي و جوك هاي مليتي» جاي داد. آن چنان كه پيداست مجموع مقولات اين تحليل كه نشان از تغيير پارادايمي مضامين جوك ها از جنسيت به انتقاد است، علاوه بر بيان اهميت انجام مطالعات فرهنگياجتماعي جوك ها در راستاي رصد و فهم خوانش جامعه، ضرورت برنامه ريزي در جهت پاسخگويي بياني و عملي به اين خوانش ها را بيش از پيش روشن مي سازد.