بازسازي گرده‌شناختي تاريخچه جنگل‌هاي راش (‏Fagus orientalis Lipsky‏) منطقه هيركاني مركزي در ۱۴۰۰ سال گذشته

بررسي گرده شناختي و سن سنجي راديوكربن يك مغزه رسوبي از توربزاري در ارتفاع 1314 متر از سطح دريا در كوه هاي البرز، امكان بازسازي تاريخچه ۱۴۰۰ ساله پوشش گياهي جنگل هاي هيركاني مركزي را فراهم ساخت. اين ركورد ديرين گرده شناختي نشان داد كه راش و ممرز فراوان ترين درختان در تركيب توده هاي جنگلي پيرامون توربزار و دامنه هاي مجاور آن بوده و بلندمازو، ملج و پلت گونه هاي همراه را تشكيل مي دادند. توسكاي ييلاقي همواره فراوان ترين درخت در مقياس محلي (سطح و حاشيه توربزار) بوده؛ هرچند در بازه هاي زماني 1350-1400، 1050-1250 و 300-450 سال پيش، به دليل تغييرات هيدرولوژيك سطح و حاشيه توربزار، به طور چشمگيري كاهش يافته است. همچنين، لرگ كه در گذشته از درختان اصلي در سطح و حاشيه توربزار بود، در چند صد سال اخير احتمالاً در پي كاهش دما و خشكي اقليمي به شدت كاهش يافت. در بازه هاي زماني با چيرگي راش (1100-1250 و 750-900  سال پيش و 450 سال اخير)، توده هاي پيراموني توربزار داراي تاج پوشش بسته و تركيب گونه اي غني بودند. در اين دوره ها، گياهان علفي نورپسند و مهاجم، فراواني كمي در تركيب گونه اي كف جنگل داشتند. در 1400 سال گذشته، تغييرات اقليمي و فعاليت هاي انساني تأثير تعيين كننده اي بر ساختار و تركيب توده هاي جنگلي منطقه داشته اند. در اين دوره ها (به ويژه 1250-1350 و 550-700 سال پيش)، كاهش چيرگي راش و بازشدن نسبي تاج پوشش در توده هاي جنگلي مجاور توربزار، موجب گسترش گياهان مهاجم و نورپسند، به ويژه سرخس ها، درمنه و اسفناجيان، و تاحدي بارهنگ برگ نيزه اي شد.