مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - تراكم و زمان كشت مناسب سرخارگل در ايران

چكيده فارسي :

سرخارگل [Echinacea purpurea (L.) Moench]، يكي از معروف‌ترين گونه‌هاي دارويي با ارزش اقتصادي زياد در سراسر جهان است كه در سال‌هاي اخير وارد ايران شده و از ريشه و اندام هوايي آن‌ در توليد داروهاي گياهي استفاده مي‌شود. به منظور بررسي تعيين مناسب‌ترين تاريخ انتقال نشاء )به زمين اصلي( و تراكم كشت، آزمايشي با دو عامل تاريخ انتقال نشا [در سه تاريخ بهاره (20 فروردين، 19 ارديبهشت و 18 خرداد) و سه تاريخ تابستانه (10 تير، 9 مرداد و 8 شهريور)] و تراكم كشت [سه تراكم (16، 10 و 7 بوته در مترمربع)] انجام شد. بيش‌ترين عملكرد كمي (ماده خشك) و كيفي (مشتقات اسيد كافئيك "كه تعيين كننده كيفيت دارويي پيكره سرخارگل مي‌باشد") از گياهان منتقل شده در 20 فروردين و 19 ارديبهشت در تراكم بالاتر (16 بوته در متر مربع) به‌دست آمد. در تاريخ‌هاي انتقال تابستانه، بيشترين ميزان همه‌ي مشتقات اسيد كافئيك و عملكرد ماده خشك مربوط به تاريخ انتقال زودتر (10 تير) و تراكم بالا بود. در بين مشتقات اسيد كافئيك اندازه‌گيري شده، اسيد شيكوريك بيشترين مقدار را نشان داد كه 1/26 ميلي‌گرم در گرم ماده خشك در گل اندازه‌گيري شد. اكيناكوزيد با 8/5 ميلي‌گرم در گرم ماده خشك، بيشترين تركيب اندازه‌گيري شده در ريشه‌ها بود. در ‌كل مي‌توان گفت كشت زود هنگام بهاره اين گياه با تراكم بالا (16 بوته در متر‌مربع)، از نظر توليد ماده خشك و مشتقات اسيد كافئيك نسبت به كشت تأخيري داراي مزيت است.