عنوان مقاله :
ضرورت توجه به رويكرد جست‌محور همگام با رويكرد بذرمحور در جنگل‌هاي زاگرس
پديد آورندگان :
پورهاشمي، مهدي مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، تهران، ايران
كليدواژه :
رويكرد جست‌محور , رويكرد بذرمحور , جنگل‌هاي زاگرس
چكيده فارسي :
اين ديدگاه نگاهي دارد به يك الزام جنگل‌شناسي در جنگل‌هاي زاگرس با عنوان رويكرد جست‌محور كه در مورد پايه‌هاي بالغ بلوط تا پيش از رسيدن به سني كه درخت ديگر قادر به توليد جست نيرومند و قوي نباشد، مطرح است. همانند ديدگاه پيشين، ضروري است پيش از تشريح موضوع، وضعيت اين درختان يا توده‌هايي كه متشكل از اين درختان هستند، تشريح شود. هرچند گستره توده‌هاي شاخه‌زاد كم‌قطر بلوط كه موضوع ديدگاه بخش اول الزامات جنگل‌شناسي زاگرس بود، قابل ملاحظه است، اما فراواني و گستره توده‌هايي كه فرم غالب رويشي آنها متشكل از پايه‌هاي دانه‌زاد بلوط يا شاخه‌زادهاي تك‌تنه بلوط است، نيز كم نيست. اين قبيل درختان در دو دسته كلي قرار مي‌گيرند:
1) پايه‌هاي دانه‌زاد: كه نظر به شرايط خاص زاگرس و عوامل متعدد تأثيرگذار بر درختان و توده‌هاي جنگلي، فراواني آنها در مقايسه با پايه‌هاي شاخه‌زاد زياد نيست.
2) پايه‌هاي شاخه‌زاد تك‌تنه: دسته‌اي از درختان در جنگل‌هاي زاگرس هستند كه هرچند مبدأ غيرجنسي (جست) دارند، اما به‌دليل نوع پرورش و مديريت درخت در گذشته، در سنين بلوغ (ميان‌سالي و بيشتر) نمود عيني و شكل ظاهري آنها همانند يا بسيار شبيه يك درخت دانه‌زاد است. شباهت اين درختان به پايه‌هاي دانه‌زاد آنقدر زياد است كه اگر آگاهي كاملي از سوابق مديريت و پرورش اين قبيل درختان در اختيار نباشد، تشخيص آنها از پايه‌هاي دانه‌زاد بسيار دشوار بوده و داراي خطا خواهد بود. يكي از راه‌هاي عملي شناسايي اين قبيل درختان از پايه‌هاي دانه‌زاد، جهت انحناي بخش پايين تنه اين درختان است. به‌طور كلي، در جنگلها، درختان در دامنه‌هاي شيب‌دار به‌دليل فشاري كه نيروي ثقل زمين بر بستر جنگل وارد مي‌كند و اين فشار به بخش پاييني درختان منتقل مي‌شود، به‌طور معمول انحنايي در اين بخش از تنه دارند كه هم‌جهت با جهت شيب غالب دامنه است و اين يك پديده متداول در جنگلها است، اما اگر اين انحنا هم‌جهت با جهت شيب غالب دامنه نبود (به‌ويژه در مواردي كه كاملاً مخالف جهت دامنه است)، به‌احتمال قريب به يقين مي‌تواند ناشي از فرم رويشي درخت بوده و بيانگر شاخه‌زادي آن باشد...
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
طبيعت ايران
