كليدواژه :
ديزاين , خوش نويسي فارسي , سيستم اندازه گيري , تقسيم بندي حروف
چكيده فارسي :
مفهوم "ديزاين " به عنوان يك شيوه ويژه از حل مسئله، در هنرهاي كاربردي و فعاليت هاي توليدي و خلاقانه انساني كاربرد دارد اين مفهوم كه از يك صد سال گذشته به صورت جدي مطرح بوده در دوره مدرن به بخش مهمي از پروسه توليد محصول تبديل شده است. نوشتار نيز به عنوان يك دستگاه ارتباطي عنصري كاربردي است. سنت نوشتار فارسي نيز بنا به ماهيت كاربردي خود به عنوان يك رسانه، در ثبت و انتقال پيام و شكل خود با مسائل گوناگوني روبه رو است. بسياري از اين مسائل تنها از طريق ديزاين قابل چاره جويي هستند. سنت غني نوشتار و خوش نويسي فارسي به عنوان يك سيستم نوشتاري پر قاعده و منضبط مي تواند محلي براي جستجوي نمونه هاي كهن و كمتر ديده شده پروسه ديزاين باشد. هدف اين پژوهش جستجو و كنكاش در سنت غني و قانون مند نوشتار فارسي، با نگاهي امروزي و كشف ارزش هاي پيدا و پنهان آن به منظور آگاهي مخاطبين اين حوزه كاري است. جستجو و نمايش مفاهيمي امروزي مانند "ديزاين " در سنت نوشتاري كهن مي تواند در غناي هرچه بيشتر اين ميراث ارزش مند موثر باشد و نمونه هاي بومي از ديزاين را به فعالان حيطه هنر نوشتار فارسي و طراحي گرافيك ايراني معرفي كند. اين پژوهش با بررسي دو مولفه "طراحي سيستم تقسيم بندي حركات حروف " و "طراحي واحد اندازه گيري در خوش نويسي " از منظر ديزاين به اين پرسش ها پاسخ مي دهد:آيا مي توان نمونه هايي از "ديزاين " را در سنت كهن خوش نويسي يافت؟ آن نمونه ها چيست و نمايش ديزاين در آن ها چگونه است؟ پژوهش حاضر كيفي است كه با تحليل شواهد بصري خوش نويسي فارسي ومطابقت آن ها با اصول ديزاين نتايج خود را ارئه مي كند، منابع اين پژوهش نيز كتابخانه اي است. يافته هاي اين مقاله نشان مي دهد كه در ميان اجزاء گوناگون و گسترده نظام بزرگ خطاطي و خوش نويسي، دو نمونه درخشان "ابداع نظام تقسيم بندي شكلي حروف در خوش نويسي " و"تدوين نظام اندازه گيري در روش نويسي " به وضوح با ساز و كار و پروسه "ديزاين" (وتعريف امروزي آن) مطابقت دارند. در هر دو نمونه مورد اشاره مصاديق روشني از مسئله، چون ديدن جوانب گوناگون، پاسخ دهي خلاقانه و واجد ارزش هاي افزوده، مانند كارايي يا برآورده كردن همه نيازهاي مسئله در عين ايجاز و سادگي به وضوح نمايان است.
چكيده لاتين :
The idea of design gradually came to the fore in Industrial Revolution in Europe. It was in fact one of the fruits of analyzing concepts in the realm of applied arts. During the past century, the idea of design, as a kind of solution process, has turned into one of the foundations of applied arts. Likewise, writing as a tool for communication, is a functional phenomenon. In this respect, calligraphy is by its very nature functions as a medium. Notwithstanding, since calligraphy, as an art, is meant to convey a message and different considerations must be respected, design plays a major role in this regard. Persian calligraphy, as a systematic writing system, has a rich potential to represent innovative aspects of design process. Accordingly, the present research aimed to discover modern aspects in this authentic traditional art. The research problem addressed here is discovering the creative aspects of calligraphy interacting with each other, namely the design of movements of the letters and the design of a measurement unit in calligraphy. The extent to which these two aspects can be defined by the design process has been dealt with in this study. In this respect, two works are particularly noteworthy: The book entitled Typography, by Farshi Mesghali (2011) deals with the importance of the Persian calligraphic dot to measure the dimensions of the letters in Persian calligraphy. Likewise, in an article entitled a reflection on certain terms in old criticism of Persian calligraphy, Medi Sahragard has addressed the old terms used in Persian calligraphy based on a modern look.
