عنوان مقاله :
نعنائيان منبعي با ارزش از گياهان دارويي و زينتي در فلور ايران
پديد آورندگان :
جم زاد، زيبا مؤسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور - سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي، تهران، ايران
كليدواژه :
نعنائيان , گونه هاي انحصاري , پراكندگي جغرافيايي , گياهان دارويي , گياهان زينتي , جايگاه حفاظتي , گونه هاي مورد تهديد
چكيده فارسي :
نعنائيان با داشتن 46 جنس و 410 گونه يكي از مهم‌ترين خانواده‌هاي گياهي در فلور ايران هستند، كه از اين تعداد 165 گونه انحصاري ايران است. از گياهان اين خانواده در ايران 5 زير‌خانواده وجود دارد كه مهم‌ترين آنها از‌نظر فراواني زير‌خانواده Nepetoideae است كه با 27 جنس و 243 گونه حضور دارد. مروري بر الگوي پراكندگي جغرافيايي گونه‌هاي انحصاري خانواده نعنا نشان مي‌دهد كه استان چهارمحال و بختياري با43 گونه بيشترين گونه‌هاي انحصاري و استان بوشهر با 2 گونه كمترين گونه‌هاي انحصاري را در خود جاي داده است. از‌نظر پراكندگي جغرافيايي، نعنائيان تقريباً در تمام ايران پراكنده‌اند ولي حضور آنها به سمت مركز، شرق، جنوب و جنوب شرق كاهش مي‌يابد. نعنائيان به‌عنوان گياهان دارويي و معطر داراي تركيب‌هاي مهمي مانند ترپنوييدها، فلاونوييد و ساير تركيب‌هاي فنلي، اسيدهاي چرب و تركيب‌هاي استروييدي و ايريدوييدهاي گليكوزيدي هستند. يكي از كاربردهاي آنها در باغباني و طراحي فضاي سبز است كه به‌عنوان گياهان پوششي و گل‌هاي يك‌ساله، يا چند‌ساله، يا درختچه‌هاي زينتي كاشته مي‌شوند. نعنائيان ايران مانند ساير گياهان به‌دليل دخالت‌هاي انسان و تغييرات و رخدادهاي طبيعي مورد تهديد هستند، اما خواص دارويي آنها، اين موضوع را تشديد كرده و رويشگاه‌هاي طبيعي آنها را تحت فشار مضاعف قرار داده است. بررسي پراكندگي جغرافيايي گونه‌ها نشان مي‌دهد كه 68 گونه از نعنائيان ايران تنها در يك رويشگاه حضور دارند، اين گونه‌ها درصورت بروز مشكل در رويشگاه طبيعي‌شان به‌شدت مورد تهديد قرار مي‌گيرند
چكيده لاتين :
no abstract
عنوان نشريه :
طبيعت ايران
