شناسايي تركيبات لعاب‌هاي به‌كار‌رفته در آجرهاي لعاب‌دار تخت‌جمشيد با تأكيد بر لعاب سبز و زرد

لعاب مادۀ جديدي نيست و سال هاست كه بشر با آن آشناست. لعاب ها طيف گسترده اي از تركيبات آلي و معدني را دربر مي گيرند. اين پژوهش درخصوص شناسايي لعاب آجرهاي لعاب دار هخامنشي در تخت جمشيد است كه تاكنون برروي اين آجرها مطالعاتي در زمينۀ معرفي انجام پذيرفته، اما مطالعات فني جامعي درمورد شناسايي تركيبات لعاب هاي آن ها صورت نگرفته است. لعاب هاي مورد استفاده در آجرهاي سفالي تخت جمشيد به رنگ هاي سفيد، سبز كم رنگ، سبز پر رنگ، قهوه اي تيره، خاكستري و زرد حنايي رنگ آميزي شده اند، كه در اين پژوهش لعاب هاي سبز كم رنگ و سبز پر رنگ و زرد حنايي سربي مورد بررسي قرار گرفته اند. اين پژوهش كه از نوع تجربيآزمايشگاهي با استناد به مدارك معتبر علمي است، با هدف شناخت عناصر تشكيل دهندۀ لعاب ها در آجرهاي لعاب دار هخامنشي در تخت جمشيد انجام پذيرفته و پرسش اصلي اين است كه عمده ترين عوامل رنگ كننده در لعاب هاي سبز كم رنگ و سبز پر رنگ و زرد حنايي در اين آجرسفال ها چيست؟ در اين راستا با استفاده از روش هاي XRD, SEM, DTA و TGA و آناليز شيميايي تر بدنه و لعاب ها شناسايي شد كه بدنۀ اين نوع آجرها يك بدنۀ سيليسي و به صورت بسيار متخلخل است. با توجه به آزمايشات صورت گرفته، نتايج به دست آمده در اين پژوهش نشان مي دهند كه در تركيب تمامي لعاب ها آهن و منيزيم وجود دارد كه احتمالاً در تركيب اصلي (لعاب پايه) غير از اثرات رنگي به صورت ناخالصي وجود داشته اند.