پيشران‌‌هاي فرهنگي مساجد در مديريت آسيب‌هاي اجتماعي

مسجد در فرهنگ اسلامي جايگاه ارزشمند و نقش مهمي در نظام‌‌هاي اجتماعي دارد. مسجد به‌عنوان نهاد تأثيرگذار در عرصه‌‌هاي اجتماعي، داراي عناصر و عوامل متعددي و مهمي است كه مي‌‌تواند آسيب‌‌هاي اجتماعي را مديريت كند. به اين عوامل مهم، پيشران گفته مي‌‌شود. درك صحيح پيشران‌‌ها سبب مي‌‌شود سياست‌گذاران اجتماعي براي مديريت آسيب‌‌هاي اجتماعي، از ظرفيت‌‌هاي فرهنگي مسجد بهره جويند. هدف اين مقاله، شناسائي و تحليل پيشران‌‌هاي فرهنگي مساجد و تعيين روابط ميان آنها براي مديريت آسيب‌‌هاي اجتماعي است. پرسش اصلي عبارت است از: پيشران‌‌هاي فرهنگي مساجد در مديريت آسيب‌‌هاي اجتماعي چيست و چه رابطه‌‌اي بين پيشران‌‌هاي مذكور برقرار است؟ پژوهشگر براي حل مسئله پژوهش، از روش تحليل محتواي كيفي براي يافتن پيشران‌‌ها بهره جست و سپس با استفاده از روش ساختاري تفسيري، روابط بين هر يك از پيشران‌‌هاي شناسائي‌شده را مورد تحليل قرار داد. پيشران‌‌هاي شناسائي‌شده عبارتند از: «توسعه و گسترش گروه‌‌هاي جهادي»، «ترويج ارزش‌‌هاي ديني در محله‌‌ها»، «توسعه نشاط اجتماعي»، «توسعه و گسترش فعاليت‌‌هاي تفريحي ورزشي»، «نقش محوري مسجد در محلات»، «به‌كارگيري و بهره‌‌مندي از ظرفيت‌‌هاي پيراموني» و «منزلت اجتماعي بالاي مساجد در بين مردم». پيشران‌‌هاي مذكور در شش سطح ساختاربندي شدند.