مدل‌سازي پراكنش و ارتباط‌ رويشگاهي گل‌گندم خوئي در شمال‌غرب ايران

گل گندم خوئي از تيره كاسنيان در شمال غرب كشور پراكنش دارد. مطالعه‌ حاضر با هدف مدل سازي پراكنش رويشگاهي و طراحي ارتباط رويشگاهي اين گونه در سه استان آذربايجان غربي، آذربايجان شرقي و اردبيل انجام شد. هفت متغير محيطي و 36 نقطه حضور گل گندم خوئي در مدل سازي پراكنش رويشگاهي بر اساس شش مدل پراكنش رويشگاهي GLM، GAM، MARS، MaxEnt، RF و GBM استفاده شدند. نقشه اجماعي حاصل از مدل‌ها در طراحي ارتباط رويشگاهي به روش مدارهاي الكتريكي استفاده شد. نتايج مدل سازي رويشگاهي نشان داد كه عمده پراكنش رويشگاهي گل گندم خوئي در استان آذربايجان غربي و در شرق استان اردبيل واقع است كه متغيرهاي فاصله از زمين‌هاي كشاورزي، ميانگين دماي سالانه و فاصله از مراتع بيشترين تأثير را در مدل سازي پراكنش رويشگاه اين گونه داشته‌اند. طراحي ارتباط رويشگاهي نشان داد كه بيشترين تراكم جريان حركت، ميان مناطق حضور اين گونه در استان آذربايجان غربي وجود دارد. تراكم جريان مطلوبي بين مناطق حضور شرق و جنوب شرق استان اردبيل برقرار است، اما تراكم جريان حركت گل گندم خوئي بين دو استان آذربايجان غربي و اردبيل به نسبت ضعيف است و اين ارتباط رويشگاهي بيشتر از طريق شمال استان آذربايجان شرقي برقرار شده است. ارتباط رويشگاهي بالا در استان آذربايجان غربي نشان‌دهنده توان بسيار اين گونه براي انتشار و پتانسيل آن براي افزايش مناطق تحت پوشش خود در اين استان است. نتايج اين مطالعه مي‌تواند در زمينه محدوده پراكنش و نحوه انتشار گونه به كارشناسان منابع طبيعي كشور كمك نمايد.