تدوين بسته ارتقاي تحمل پريشاني و مقايسه اثربخشي آن با درمان مبتني بر شفقت بر خودانتقادي، ترس از ارزيابي منفي و اضطراب در زنان مبتلا به سردرد‌‌هاي تنشي مزمن

زمينه: تحمّل پريشاني نقش بسزايي در سلامت رواني و جسماني دارد؛ با اين وجود، تاكنون توسعۀ مداخلات مختص افزايش تحمل پريشاني كمتر مورد توجه بوده است. همچنين تأثير مداخلات مبتني بر شفقت نيز بر ويژگي هاي روانشناختي افراد مبتلا به بيماري هاي روان تني (مانند سردردهاي تنشي) كمتر مورد بررسي قرار گرفته است. هدف: هدف پژوهش حاضر تدوين بسته ارتقاي تحمل پريشاني و مقايسه اثربخشي آن با درمان مبتني بر شفقت بر خودانتقادي، ترس از ارزيابي منفي و اضطراب در زنان مبتلا به سردرد‌‌هاي تنشي مزمن بود. روش: طرح پژوهش حاضر شبه آزمايشي با پيش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماري پژوهش را كليه زنان مبتلا به سردردهاي تنشي مراجعه كننده به كلينيك هاي مغز و اعصاب شهر اصفهان در بازۀ زماني سه ماهه در تابستان سال 1398 تشكيل مي دادند. تعداد 48 زن مبتلا به سردرد‌‌هاي تنشي با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمايشي بسته ارتقاي تحمل پريشاني (16 نفر) و درمان مبتني بر شفقت (16 نفر) و يك گروه گواه (16 نفر) به طور تصادفي گمارده شدند. افراد در دو گروه بسته جديد ارتقاي تحمل پريشاني كه توسط نويسندگان اين مقاله طراحي شده و درمان مبتني بر شفقت گيلبرت (2010) به مدت ۸ جلسۀ ۹۰ دقيقه اي (هر هفته يك جلسه) مداخلات مربوطه را دريافت كردند، ولي افراد در گروه گواه مداخله اي دريافت نكردند. شركت كنندگان با استفاده از مقياس هاي خودانتقادي (گيلبرت و همكاران، 2004)، ترس از ارزيابي منفي (ليري، 1983) و اضطراب (بك و همكاران، 1998) در مراحل پيش و پس آزمون مورد ارزيابي قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون تحليل كوواريانس چند متغيره تجزيه و تحليل شد. يافته ها: نتايج تحليل كوواريانس چند متغيره نشان داد كه با كنترل پيش آزمون، بسته ارتقاي تحمل پريشاني و درمان مبتني بر شفقت نسبت به گروه گواه موجب بهبود معنادار در ميزان خودانتقادي (0/001 p، 0/67 = eta;، 42/37 =F)، ترس از ارزيابي منفي (0/001 p، 0/52 = eta;، 23/04 =F) و اضطراب (0/001 p، 0/61= eta;، 33/51 =F) زنان مبتلا به سردردهاي تنشي مزمن شدند. همچنين يافته ها نشان داد كه بسته ارتقاي تحمل پريشاني نسبت به درمان مبتني بر شفقت به ميزان بالاتري منجر به كاهش خودانتقادي در زنان مبتلا به سردردهاي تنشي مي شود. نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي اين مطالعه، اثربخشي بستۀ جديد طراحي شده به منظور ارتقاي تحمل پريشاني و همچنين درمان متمركز بر شفقت بر خودانتقادي، ترس از ارزيابي منفي و اضطراب زنان مبتلا به سردردهاي تنشي مزمن مورد تأييد قرار گرفتند.