كليدواژه :
بازاريابي آيين , بازاريابي دين , بازاريابي مسجد , بازاريابي هيأت , بازاريابي كليسا , بازاريابي اسلام , تبليغ
چكيده فارسي :
يكي از عرصههايي كه بازاريابي در آن ورود كرده است، عرصه تبليغات ديني است. دانشمندان مسيحي با محوريت كليسا، تلاش كردهاند تا بهمنظور رشد و توسعه جامعه مخاطبين خود، از ابزار بازاريابي و مفاهيم آن استفاده كنند. بااينحال همنشيني دو واژه «بازاريابي» و «دين» بهعنوان دو مفهوم منفي و مثبت به دلايلي مانند تفاوت ديدگاهها به اين دو واژه همواره مورد مناقشه بوده است. در اين مقاله، تلاش گرديده است تا ديدگاه جامعه مذهبي موردبررسي قرار گيرد. بدينمنظور، پرسشنامهاي طراحي و روايي آن توسط 10 نفر از اساتيد بازاريابي و بازرگاني آشنا به مسائل ديني تأييد شد. اين پرسشنامه بهصورت الكترونيكي براي حدود 1500 نفر از افراد در شبكههاي اجتماعي كه داراي مخاطبين هدف بودند، ارسال گرديد و 71 پرسشنامه بازگشت داده شد. اين مقاله دو فرضيه را موردبررسي قرار داد: فرضيه (1): جامعه مذهبي موافق استفاده از واژه بازاريابي در تبليغ امور ديني هست، كه اين فرضيه تأييد شد؛ فرضيه (2) افرادي كه دانش بالاتري از بازاريابي دارند، موافق استفاده از بازاريابي در مسائل ديني هستند، كه اين فرضيه تأييد نشد. همچنين با بهرهگيري از ابزار طراحيشده تلاش گرديد تا ابزارهاي تبليغي مساجد نيز شناسايي گردد. در بيش از 60 درصد مساجد از پوسترهاي كاغذي براي تبليغات استفاده ميشود. پسازآن 47 درصد مساجد از تبليغات بنري استفاده ميكنند. همچنين تبليغات روزنامهاي و تبليغات ايميلي با 1.5 درصد، تبليغات راديويي و تلويزيوني با 6.1 درصد، و تبليغات اينترنتي و وبسايتي با 10.6 درصد، پايينترين روشهاي تبليغاتي مساجد را نشان ميدهند.