بررسي تأثير تنش خشكي (پلي‌اتيلن گليكول) بر صفات آنتي‌اكسيداني و برخي صفات فيزيولوژيكي گياه دارويي پنيرباد (Withania coagulans Dunal)

زمينه و هدف  گياه دارويي پنيرباد با دارا بودن اثرات ضدقارچي و ضدباكتريايي، كاهش‌دهنده قند و كلسترول خون، تقويت‌كننده سيستم ايمني و آنتي‌اكسيداني اخيراً موردتوجه فارماكولوژيست‌ها قرار گرفته است و به دليل سازگاري بسيار وسيع نسبت به شرايط دشوار اكولوژيكي مي‌تواند در مناطق گرمسير كشور از جمله استان سيستان‌وبلوچستان رشد كند. مواد و روش‌ها اين مطالعه، تحت شرايط آزمايشگاهي در مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان خراسان رضوي در سال 139۷ در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار طراحي شد. غلظت‌هاي صفر، 2، 4، 6، 8 و 10 بار پلي‌اتيلن‌گلايكول براي القاي تنش خشكي در محيط كشت MS حاوي بنزيل‌آدنين‌پورين بر صفات ثانويه گياه پنيرباد مورد استفاده قرار گرفت. يافته‌ها نتايج نشان داد كه تنش خشكي 10 بار منجر به افزايش معني‌دار فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدان كاتالاز، پراكسيداز و آسكوربات پراكسيداز، محتوي پرولين، فنل و فلاونوئيد و ميزان نشتي غشا شد ولي از طرف ديگر، منجر به كاهش معني‌دار محتواي رطوبت نسبي، محتوي يون پتاسيم و نسبت يون پتاسيم به سديم گرديد. همچنين بيشتر صفات موردمطالعه، همبستگي معني‌دار دارند. نتيجه‌گيري نتايج نشان داد كه گياه دارويي پنيرباد از تحمل قابل‌قبولي در برابر القاي تنش خشكي با پلي‌اتيلن‌گلايكول برخوردار است. در كاهش اثرات منفي ناشي از تنش خشكي مكانيسم‌هاي آنزيمي (فعاليت آنزيم‌هاي آنتي‌اكسيدانت) و غيرآنزيمي (محتوي پرولين، فنل، فلاونوئيد و غيره) نقش بسيار مهمي دارد. از طرف ديگر، تنش خشكي، منجر به افزايش برخي متابوليت‌ها همچون فنل و فلاونوئيد كه مصارف دارويي دارند، شد.