ارزيابي اثربخشي سياست‌هاي حمايت از شركت‌هاي دانش‌بنيان در ايران

چرخه سياست بدون ارزيابي سياست‌ها كامل نمي‌شود. بيش از هشت سال (۱۳۹۱-۱۳۹۹) از اجرايي شدن سياست‌ها و برنامه‌هاي حمايت از شركت‌هاي دانش‌بنيان ذيل قانون «حمايت از شركت‌ها و مؤسسات دانش‌بنيان و تجاري‌سازي نوآوري‌ها و اختراعات» مي‌گذرد  و زمان آن رسيده است كه خروجي‌ها و دستاوردهاي اين سياست‌ها مورد ارزيابي قرار گيرد. از آنجا كه در زمان تدوين و تصويب قانون به بيان دقيق و قابل سنجش اهداف و معيارهاي دستيابي به آن‌ها كم‌توجهي شده است، شاخص‌هاي شفافي براي ارزيابي سياست‌هاي ذيل اين قانون وجود ندارد. در اين مطالعه سعي شده است با مطالعه مباني نظري، تجارب ساير كشورها و برگزاري جلسات هم‌انديشي، مجموعه‌اي از شاخص‌هاي مربوط به برنامه‌هاي حمايت از شركت‌ها و مؤسسات دانش‌بنيان تدوين شود. در گام بعد پس از جمع‌آوري و آماده‌سازي داده‌ها، برخي از مهم‌ترين اين شاخص‌ها محاسبه و اثربخشي برنامه‌ها ارزيابي گرديد. نتايج نشان مي‌دهد ابزارهاي سياستي تسهيل امور گمركي بيشترين اثر و ابزارهاي معطوف به نيروهاي انساني، استقرار و بهبود رويه‌هاي حسابداري كمترين اثر را داشته‌اند. رصد اثر حمايت‌هاي مالياتي در افزايش فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه دشوار است اما در كاهش هزينه‌هاي شركت‌ها، به نسبت ساير معافيت‌هاي مالياتي قابل توجه بوده است.