مرکز منطقه ای اطلاع رساني علوم و فناوري - «ويشنگ» منطقه اي حفاظت شده با تنوع گونه اي و زيستگاهي منحصربه فرد واقع در ارتفاعات كركس

چكيده فارسي :

منطقه ويشنگ، كه بخشي از منطقه حفاظت شده بَرزُك - قمصر مي‌باشد، در جنوب غربي كاشان و در ارتفاعات مركزي رشته كوه كركس قرار دارد. دامنه ارتفاعي اين منطقه، بين 1600 تا 3588 متر از سطح دريا در نوسان است. به دليل تنوع ارتفاعي گسترده و شرايط فيزيوگرافي ويژه، رويشگاه هاي گياهي متنوع و زيستگاههاي جانوري منحصربه فردي را در خود جاي داده است. مهمترين رويشگاه هاي گياهي منطقه بر اساس ويژگي هاي فيزيوگرافي آن شامل: گياهان صخره روي، واريزهاي، ماندابي، مسيل ها و بستر رودخانه ها و نواحي دست خورده بودند. افزون براين ريختارهاي گياهي منطقه بر اساس روش فيزيونومي كه داراي رستني هاي ويژه ميباشند، عبارتند از: بالشتكي- خاردار، استپ درمنه زار، درختچهزار و درختان. دو گياه دارويي پُرمصرف Thymus carmanicus Jalas و Dracocephalum kotschyi Boiss. هر ساله توسط افراد بومي از عرصه رويشگاه هاي طبيعي واقع در ارتفاعات ويشنگ به منظور فرآوري در كارگاه هاي گلاب گيري سنتي جمع آوري ميشوند. رويشگاه هاي تخريب يافته توام با گياهان خاردار، غيرخوش خوراك و سمي در محل اتراق دام ها كه عموماً در نواحي نسبتاً هموار حاشيه دره هاي ويشنگ و دَربَريو واقع شده اند، بوجود آمدهاند. در دامنه اراضي شيبدار ارتفاعات منطقه حفاظت شده، انواع رستني هاي كامفيت بالشتكي رويش يافته كه نقش مهمي در تثبيت و حفاظت خاك نواحي شيب دار دارند. اين منطقه حفاظت شده، پناهگاه برخي از گونه هاي جانوري نادر نظير گربه پالاس و پايكا ميباشد. ذخاير ژنتيكي گياهي ارتفاعات ويشنگ به دليل شرايط بوم شناسي ويژه، نياز به مديريت و برنامه ريزي مدون براي حفاظت دارد.