كليدواژه :
بيوكنترل , تفريتيده , تيره مركبان , مرتع , ايران
چكيده فارسي :
مگس‌هاي خانواده Tephritidae با حدود 4500 گونه شناخته‌شده يكي از بزرگ‌ترين خانواده‌هاي دوبالان محسوب مي‌شوند كه از زيست‌محيط‌هاي مختلف در دنيا شناسايي شده‌اند. لارو برخي از گونه‌هاي اين خانواده از گوشت ميوه تغذيه مي‌كنند و به‌عنوان آفات مهم محصولات كشاورزي مطرح هستند. بسياري از گونه‌هاي اين خانواده گياه‌خوار هستند و لاروها با تغذيه از بذر گياهان تيره مركبان (Asteracaea) و ايجاد گال در طبق اين گياهان، مانع توليد بذر سالم و در نتيجه موجب عدم موفقيت در برنامه‌هاي بذركاري مراتع بمنظور اصلاح پوشش مرتعي مي‌گردند. تيره مركبان يكي از بزرگ‌ترين تيره‌هاي گياهي رده نهاندانگان است و داراي اهميت زيست‌محيطي و اقتصادي قابل‌توجهي بوده و به‌وفور در اكثر زيستگاه‌ها، چه قطبي و چه استوايي يافت مي‌شوند و حدود 10% از گياهان بومي هر منطقه را به خود اختصاص مي‌دهند. در مجموع، 150 گونه از اين مگس‌ها در ايران شناسايي شده است كه تقريبا 15 گونه روي درختان ميوه و صيفي‌جات به‌عنوان آفت و بقيه گونه‌ها در طبق گياهان تيره مركبان فعاليت دارند. در تحقيق حاضر، 111 گونه متعلق به 29 جنس و 2 زير‌خانواده از مگس‌هاي اين خانواده توسط تور حشره‌گيري، آسپيراتور جمع‌آوري و شناسايي شدند. همچنين، 50 گونه گياه ميزبان از 19 جنس گياهي پرورش داده شده در هرباريوم مورد شناسايي قرار گرفتند. بنابراين، به‌خاطر اهميت زياد اين گياهان در مراتع به‌عنوان علوفه دام، بحث‌هاي فرسايش خاك و ساير موارد و همچنين اهميت بذرخواري و گالزايي اين مگس‌ها كه سبب كاهش پراكنش گياهان اين تيره گياهي در مراتع مي‌شوند، اين تحقيق انجام شده است.
چكيده لاتين :
Tephritidae, with about 4500 known species, is one of the largest families of Diptera, identified in various habitats all around the world. The larvae of some species of this family feed on fruit flesh and are considered as important pests of agricultural products. Most species are phytophagous and the larvae, by consuming the seeds of Asteraceae plants and inducing galls in flowerheads, prevent the production of healthy seeds and consequently cause failure in rangeland seeding programs. The Asteraceae family is one of the largest plant families of the angiosperms and has significant environmental and economic importance. It is found in most habitats abundantly, both polar and tropical regions. About 10% of native plants in each region belong to this family. In total, 150 species of these flies were identified in Iran, of which about 15 species are pests on fruit trees and vegetable crops and the others feed on Asteraceae plants. In the present study, 111 species, belonging to 29 genera, and two subfamilies of this family were collected by insect-netting and aspirator and identified. Also, 50 host plant species of 19 genera were identified in the herbarium. Therefore, this research was conducted due to the importance of these plants in rangelands, as a resource for livestock fodder, prevention of soil erosion as well as the importance of seed-feeding behavior and gall-inducing by flies, which reduce the distribution of the Asteraceae species in rangelands.
