سنجش سرمايه‌هاي معيشتي مناطق روستايي مورد شناسي: شهرستان قصرقند

در جوامع محلي، تاب‌آوري معيشتي مي‌تواند تحت‌تأثير پنج سرمايه شامل سرمايۀ اجتماعي، سرمايۀ مالي، سرمايۀ زيرساختي، سرمايۀ انساني و سرمايۀ طبيعي تغيير يابد. در چهارچوب مدل معيشت پايدار مي‌توان مؤلفه‌هاي تاب‌آوري را در محيط‌هاي روستايي تقويت كرد و آسيب‌پذيري محيط‌هاي روستايي را كاهش داد. با توجه به مشكلات پيشِ‌روي معيشت پايدار در سكونتگاه‌هاي روستايي شهرستان قصرقند و وضعيت موجود آن‌ها همانند محروميت، فقر، خدمات و تسهيلات نامناسب و اكوسيستم تخريب‌شده، براي دستيابي به اهداف توسعۀ پايدار روستايي لازم است برخلاف درك عمومي از توسعه كه آن را صرفاً توسعۀ فيزيكي و اقتصادي تصور مي‌كنند، پنج سرمايۀ اجتماعي، انساني، مالي يا اقتصادي، زيرساخت فيزيكي و طبيعي به‌طور هماهنگ و متعادل ايجاد يا بهبود يابند؛ بنابراين فعاليت‌ها نيز بايستي در پنج بخش عمده يا زمينۀ كاري درجهت تأمين اين پنج سرمايه و با رويكرد يكپارچه‌نگري برنامه‌ريزي شوند. پژوهش حاضر از نوع كاربردي و روش بررسي آن توصيفيتحليلي است. جامعۀ آماري اين پژوهش 30 روستاي هدف طرح آباداني و پيشرفت شهرستان قصرقند و در سطح سه بخش مركزي، ساربوك و تلنگ، برابر با 6486 خانوار روستايي و 25774 نفر را شامل مي‌شود كه با استفاده از نمونه‌گيري تركيبي تصادفي و ازطريق فرمول كوكران 346 نفر از سرپرستان خانوار به‌عنوان جامعۀ نمونه در‌نظر گرفته شد. داده‌هاي تحقيق ازطريق مطالعات كتابخانه‌اي و ميداني به‌دست آمد و در نرم‌افزار SPSS ازطريق آزمون‌هاي T تك‌نمونه‌اي و همبستگي پيرسون و مدل تصميم‌گيري چند شاخصه (WSM) مورد تحليل قرار گرفت. يافته‌هاي اين تحقيق نشان مي‌دهد كه وضعيت پنج سرمايۀ معيشتي در سطح روستاهاي هدف شهرستان قصرقند با ميانگين 2.06 در سطح ضعيفي قرار دارد. همچنين ميانگين مجموع امتياز مدل جمع وزني نشان مي‌دهد كه روستاهاي هدف بخش تلنگ به‌لحاظ برخورداري از دارايي‌هاي پنج سرمايۀ معيشتي در رتبۀ آخر رتبه‌بندي جاي مي‌گيرند