ارزيابي اقتصادي توليد گندم ديم تحت شرايط متفاوت عمليات خاك‌ورزي و مصرف كود نيتروژن در شرايط ديم سرارود كرمانشاه

اهداف: مطالعه به‌منظور بررسي اقتصادي اثر كم‌خاك‌ورزي و بدون خاك‌ورزي و مقادير مختلف كود نيتروژن در عملكرد گندم در تناوب با نخود در شرايط ديم اجرا گرديد.مواد و روش‌ها: آزمايشي با 8 تيمار به روش آماري كرت‌هاي خرد شده براساس طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي به مدت 4 سال از پاييز 1393 تا پاييز 1397 در سه تكرار در ايستگاه‌ تحقيقات كشاورزي ديم سرارود كرمانشاه اجرا گرديد. فاكتور اصلي خاك‌ورزي در 2 سطح بدون خاك‌ورزي و كم خاك‌ورزي و فاكتور فرعي كود نيتروژن در 4 سطح بدون مصرف كود نيتروژن و مصرف 30، 45 و 60 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار بودند.يافته‌ها: نتايج نشان داد كه اثرات خاك‌ورزي و مصرف كود نيتروژن روي درصد كربن آلي، پايداري خاكدانه و درصد نيتروژن كل معني‌دار نبود. بيشترين مقدار عملكرد در تيمار سال دوم، كم‌خاك‌ورزي و مصرف 45 كيلوگرم در هكتار نيتروژن اتفاق افتاد. نتايج ارزيابي اقتصادي نشان داد كه هر تيمار به تنهايي از لحاظ اقتصادي سودآور است و در بين تيمارها، تيمار كم خاك‌ورزي و بدون مصرف كود نيتروژن داراي بيشترين نسبت منافع به هزينه‌ها است.نتيجه‌گيري: در هر دو نظام بي‌خاك‌ورزي و كم خاك‌ورزي ملاحظه شد كه با افزايش ميزان مصرف نيتروژن نسبت ارزش حال منافع به ارزش حال هزينه‌ها كاهش يافت. در نهايت، با توجه به نسبت تفاضل ارزش حال منافع به تفاضل ارزش حال هزينه‌ها، تيمار  يعني كشت گندم در تناوب نخود و سيستم كم خاك‌ورزي و مصرف 45 كيلوگرم در هكتار كود نيتروژن، به عنوان برترين تيمار از لحاظ اقتصادي در منطقه سرارود كرمانشاه شناخته شد.