مقايسه بانك بذر خاك و پوشش گياهي در مراتع نيمه‌استپي استان زنجان، مطالعه موردي: منطقه حفاظت شده انگوران، ايستگاه قره‌بوق

ويژگي­هاي بانك بذر خاك در دو عمق 0-5 و 5-10 سانتي­متري در ايستگاه قره ­بوق زنجان مورد مطالعه قرار گرفت. از 30 سيني حاوي نمونه­ هاي دو عمق خاك در گل­خانه، 312 بذر متعلق به 15 گونه جوانه زدند كه در يك مترمربع، ميزان كل جوانه‌زني شامل 228 نورست بود. شكل زيستي تروفيت بيشترين درصد جوانه­زني و تعداد گونه را در دوعمق خاك داشته ­است. بيشترين تعداد جوانه­زني كل گونه­ ها مربوط به عمق 0-5 سانتي­متري بوده است. در ميان گونه ­هاي سبز شده، بيشترين فراواني متعلق به Draba nuda در عمق 0-5 سانتي­متري خاك است. شاخص تشابه سورنسون گونه­هاي جوانه­زده از كل بانك بذر خاك با گونه­ هاي گياهي روي زمين %18 محاسبه گرديد. همچنين ميزان درصد تشابه هر عمق با گونه­ هاي گياهي روي زمين نيز %18 و ميزان درصد تشابه بين دو عمق خاك %75 محاسبه شد. نتايج نشان داد كه ميانگين عدم شباهت ميزان تراكم بين دو گروه بانك بذر خاك قره­بوق زنجان %69 مي­باشد. آناليز سيمپر نشان داد كه %76/69 ميانگين عدم شباهت تراكم نورست­ ها در دو عمق خاك، به­ ترتيب، متعلق به گونه­ هاي Draba nuda، Astargalus sp.، گياه دولپه ­اي1، Poa bulbosa و Eremopoa persica بوده است. مقايسه پوشش گياهي روي زمين با موجودي بانك بذر خاك نشان داد كه در ايستگاه قره­بوق زنجان، در صورت هرگونه آسيب طبيعي يا غير طبيعي، بانك بذر اين منطقه قابليت احياء سريع و كوتاه مدت پوشش گياهي روي زمين را ندارد اما در بلندمدت با توجه به حضور گونه­ هايي در عمق پايدار بانك بذر، مسير حركت توالي مي­تواند آغاز شود.

The characteristics of the soil seed bank of the Ghara-Boogh site were studied. Out of 30 trays containing two-depth soil samples, 312 seeds belonging to 15 species were germinated in the greenhouse, so that the total germination rate was 228 seedlings in one square meter. The therophytes had the highest germination percentage and number of species in two soil depths. The highest germination rate was related to the 0-5 cm depth. Among the germinated species, the highest abundance belonged to Draba nuda at a soil depth of 0-5 cm. The Sorenson's similarity index of species germinated from the soil seed bank was calculated to be 18%. Also, the similarity percentage of each depth with plant species on the ground was 18%. The similarity percentage between the two soil depths was 75%. The average dissimilarity of density between the two groups of soil seed bank was 69%. Simper analysis showed that 69.76% of the average dissimilarity of seedlings density in the two soil depths belonged to Draba nuda, Astrgalus sp., Poa bulbosa, and Eremopoa persica, respectively. Comparison of vegetation on the ground with soil seed bank showed that in case of any natural or non-normal damage in Ghara-Boogh station of Zanjan, the seed bank of this area does not have the ability to quickly and short-term regeneration of vegetation on the ground; however, due to the presence of some species at a depth of 5-10 cm of the soil seed bank, the plant succession can begin and the vegetation can be restored in the long-term.