بررسي عملكرد رآكتور زيستي تراشه چوب براي حذف نيترات از پساب‌ها

رآكتورهاي زيستي تراشه چوب يكي از ارزان‌ترين روش‌هاي حذف نيترات از پساب‌ها، از جمله پساب‌ها مي‎باشند. اين تحقيق در دشت اردبيل و در پاييز سال 1399 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه محقق اردبيلي انجام شد. اين تحقيق با دو نوع هسته در رآكتورهاي زيستي شامل تراشه چوب و مخلوط تراشه چوب و تراشه آهن، با 4 تكرار براي هريك، در قالب طرح فاكتوريل اجرا شد. غلظت نيترات ورودي به رآكتورها شامل سه سطح 50، 150 و 300 ميلي‌گرم بر ليتر اعمال شد. غلظت نيترات در پساب خروجي از رآكتورها بعد از زمان‌هاي ماند 3، 6، 12، 24، 48، 72 و 96 ساعت اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه عملكرد رآكتورهاي با هسته تراشه چوب (54.7 درصد حذف) بهتر از حالتي بود كه هسته از تراشه چوب و تراشه آهن (45.9 درصد حذف) تشكيل شده بود. همچنين نتايج نشان داد كه بيش‌ترين تا كم‌ترين درصد حذف، در غلظت‌هاي 150، 300 و 50 ميلي‌گرم بر ليتر،  به ترتيب به صورت متوسط با مقادير 54.6، 50.3 و 45.5 اولويت‌بندي شدند. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه زمان ماند تأثير معني‌داري بر مقدار حذف نيترات توسط رآكتورها دارد، به گونه‌اي كه كم‌ترين مقدار حذف در زمان ماند 3 ساعت و به مقدار 4.3 درصد و بيش‎ترين مقدار حذف نيترات در زمان ماند 96 ساعت و با مقدار 89.3 درصد بدست آمد. نتايج كلي نشان داد كه در شرايط انجام تحقيق رآكتورهاي زيستي با هسته چوب عملكرد قابل قبولي در حذف نيترات دارند. همچنين با استفاده از نتايج اين تحقيق، مشخص شد كه براي ضريب زهكشي پيشنهادي براي شرايط كشور ايران (mm.day^-12 ) و زمان ماند 96 ساعت كم‌تر از 2 درصد از مساحت زمين به احداث رآكتور زيستي اختصاص مي‌يابد.