ارزيابي فلزات سنگين در آب و رسوبات رودخانه هراز، با استفاده از شاخص بار آلودگي (PLI) و شاخص تجمع جغرافيايي (Igeo)

در سال‌هاي اخير پساب سمي و شيميايي فعاليت‌هاي كشاورزي و صنعتي بدون رعايت ملاحظات زيست‌محيطي وارد آب هاي سطحي شده است كه اين عمل باعث ايجاد آلودگي آب ،آلودگي رسوبات رودخانه و ايجاد مشكلات عديده‌اي براي محيط‌زيست شده است. در اين پژوهش مرتبه آلودگي چهار فلز سنگين آرسنيك (As)، كروم (Cr)، كادميوم (Cd) و سرب (Pb) در آب و رسوبات رودخانه هراز از استان مازندران  با استفاده از  ضريب آلودگي (CF)، شاخص بار آلودگي (PLI) و شاخص تجمع جغرافيايي (Igeo) مورد ارزيابي قرار گرفت. نتايج نشان داد دامنه غلظت فلزات سنگين آرسنيك (As)، كروم (Cr)، كادميوم (Cd) و سرب (Pb) در آب به ترتيب 3.03 – 3.99، 2.55 – 3.92، 1.94 2.42 و 3.96 – 5.3 ميكروگرم در ليتر و در رسوب به ترتيب 2.12 5.15، 29.91 – 32.71، 1.02 – 1.03 و 6.62 – 9.46 ميلي‌گرم در كيلوگرم بوده است. غلظت فلزات سنگين در سايت‌هاي پايين دست به علت دفع زباله‌هاي شهري، پساب‌هاي تصفيه نشده از صنايع مختلف و فعاليت هاي زياد كشاورزي بيش ‌از حد ايمن آب آشاميدني است. شاخص مرتبه بار آلودگي فلزات سنگين (PLI) در نمونه‌هاي رسوب در مرتبه آلودگي پايين و متوسط و همچنين مرتبه آلودگي شاخص جغرافيايي(Igeo) در نمونه‌هاي رسوب در مرتبه بدون آلودگي و آلودگي متوسط قرار داشته است. اين مطالعه به نظارت مداوم فلزات سنگين در آب، رسوبات و ساير زيست ‌توده‌هاي آبي رودخانه هراز براي ارزيابي خطر به منظور ايمن‌سازي محيط‌زيست در مجاورت رودخانه توصيه مي‌كند.