روايت منظرين سقاخانه در شهر ايراني

در معماري بومي ايران، عناصر صوري متعددي به‌چشم مي‌خورد كه با مطالعۀ جنبه‌هاي ديگر نشان مي‌دهد تنها جهت يك كاركرد خاص بنا نشده‌اند.سقاخانه‌ها از جملۀ اين عناصر هستند. سقاخانه‌ها در ايران و در شهرهاي اين سرزمين، به تعداد بسيار ديده مي‌شوند و بعضي از آنها، اثري بسيار زيبا هستند و از لحاظ معماري منحصربه‌فردشان، بسيار مورد توجه قرار مي‌گيرند. نمادها، آداب و رسوم، اعتقادات و باورهاي مربوط به سقاخانه‌ها در برگيرندۀ فرهنگ ويژۀ سقاخانه‌اي است. از طرفي اين بنا تحت تأثير فرهنگ و اعتقادات مردم جامعه، داراي كاركردهاي مختلفي در سطح جامعه شده‌اند. روايت منظرين سقاخانه‌ها با هدف بازتعريف هويت و معناي عميق اين عناصر در سطح جامعه انجام شده است. به اين منظور، مطالعات اسنادي با استفاده از منابع عملي صورت پذيرفته و علاوه بر بررسي ريشه‌هاي پيدايش سقاخانه، به كاركردهاي مختلف آن در جامعۀ ايراني نيز توجه شده است. چهار دسته كاركردهاي مذهبي، فرهنگي، اجتماعي، هنري از جمله كاركردهايي هستند كه در اين تحقيق مورد بررسي قرار گرفته‌ و از جنبه‌هاي مختلف به آنها نگريسته شده است. اين كاركردها خود به دسته‌هاي جزئي‌تر تقسيم مي‌شوند كه معرف هويت سقاخانه در طول تاريخ و بيانگر نحوۀ تعامل جامعه با اين عنصر مهم معماري در شهر ايرانياسلامي هستند. با توجه به اين هويت‌ها، اين مكان خاص با توجه به تمايز و انحصاري كه به لحاظ معنايي داراست، مي‌تواند به‌عنوان جاذبه‌اي منحصربه‌فرد در گردشگري فرهنگي مذهبي مورد توجه قرار گيرد.