بررسي تطبيقي حكمت اشراق در معماري مساجد دوره صفويه و معاصر

معماري اسلامي مانند ديگر انواع معماري، با معرفت شناسي و هستي شناسي در فرهنگ جامعه مرتبط است. براي درك معماري سنتي اسلامي، يا هر صورت ديگري از معماري سنتي، شناخت شيوه نگرش هاي سنتي به كليت معماري و اجزايش ضروري است. مهم ترين اين اجزا فضا است. دوره صفويه (1135-907ق) يكي از دوره هاي درخشان معماري در ايران است. اين دوره تاريخي يكي از حساس ترين مقاطع تاريخي از نظر رونق فرهنگ و تفكر اسلامي نيز بوده است. در دوره معاصر با گسترش ارتباط با غرب معماري اسلامي نيز تا حدي تحت تأثير نوآوري هاي جديد قرار گرفت. مسئله اي كه مي توان اينجا مطرح كرد ميزان تأثيرپذيري معماري عصر صفويه و معماري دوره معاصر از نظر وجود نشانه هاي حكمت اشراق در آنهاست. اين پژوهش با تكيه بر روش توصيفي و تحليلي و با تكيه بر مطالعات كتابخانه اي و مشاهدات ميداني انجام شده است. معماري مسجد جامع اصفهان و مسجد الغدير تهران به عنوان نمونه هاي بارز معماري دوره صفويه و دوره معاصر به عنوان دو اثر معماري مورد واكاوي قرار گرفته است و يافته هاي پژوهش حاكي از اين است  كه عالم مثال در ذهن معمار دوره صفوي براساس آيات و روايات است، لذا در معماري مسجد امام اصفهان، حكمت اشراق به گونه اي آشكار بازتاب يافته است. در مسجد الغدير خلوص احجام به كار رفته، به كارگيري مصالح و تزيينات آجري و كاشي كاري در نما، استفاده از عناصر و مفاهيم معماري گذشته و بيان جديدي از آن ها، بيانگر تأثير نهضت هاي پست مدرنيسم در معماري دوره معاصر است. اهداف پژوهش 1.بازشناسي نشانه هاي حكمت اشراق در  مسجد جامع اصفهان و مسجد الغدير تهران. 2. بررسي تطبيقي معماري مسجد جامع اصفهان و مسجد الغدير تهران. سؤالات پژوهش 1.حكمت اشراق چه تأثيري بر معماري مسجد جامع اصفهان و مسجد الغدير تهران دارد؟ 2. معماري مسجد امام اصفهان با مسجد الغدير تهران چه شباهت ها و تفاوت هايي با يكديگر دارند؟