جلوه هاي نمادين طبيعت در شعر و نگارگري قرون چهارم و هفتم هجري ( با تاكيد بر اشعار منوچهري دامغاني و غزليات شمس)

نمادگرايي به عنوان يكي از ابزارهاي بيان تصويري و انتقال مفاهيم، آثار زيادي از نگارگري ايراني را در صورت و معنا به هم نزديك كرده است، از سوي ديگر كاربست نماد يكي از آرايه هاي ادبي نيز محسوب مي شود. در رهگذر سرودن، آنچه چشم احساس، عاطفه و تخيّل شاعر را بيشتر به سوي خود جذب مي كند، آفرينش و پهنه و گستره طبيعت است. هنرمند ايراني در فضايي نمادين به آفرينش مي پردازد؛ نگارگر ايراني با بهره گرفتن از بستر ارزشمند شعر و ادب فارسي، نه در پي بازنمايي طبيعت ملموس، بلكه به فرانمايي جلوه هاي نمادين پرداخته است. منوچهري دامغاني و مولانا محمد جلال الدين بلخي (شمس) از برجسته ترين مهم شعراي توصيف گر طبيعت در ادبيّات فارسي هستند. پژوهش حاضر با روش توصيفي و تحليلي در صدد واكاوي جلوه هاي نمادين طبيعت در شعر و نگارگري قرن چهارم و هفتم هجري است. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد، كاربرد طيف واژگاني در اشعار منوچهري و مولوي نشان از آن دارد كه جهان شعري آن ها، جهاني سبز و مملاء از نمادهاي طبيعت پرور است. نمادپردازي تصويرگري طبيعت در شعر اين دو شاعر و نگارگري قرن چهارم و هفتم هجري به صورت زيبايي نمايان است. ابداع و استفاده از عناصر نمادين در نگارگري ايران در قرون چهارم و هفتم هجري، صورت مستقلي نداشته بلكه روند تكاملي در صورت و محتوا را براساس شعر و ادب فارسي اين دوره همراه با شاعراني چون منوچهري و مولانا و تحت تاثير ورود تصويرسازي طبيعت پردازانه به شيوه چيني در نگارگري ايران طي كرده است. اهداف پژوهش 1.شناخت جلوه هاي نمادگرايي از طبيعت در شعر و نگارگري ايران با تاكيد بر اشعار منوچهري دامغاني و غزليات شمس. 2.مقايسه عناصر طبيعت از ديدگاه منوچهري (طبيعت گراي صرف) و مولانا (شمس). سؤالات پژوهش 1.كاربست نمادگرايي چه جايگاهي در اشعار منوچهري و مولوي و نگارگري قرن چهارم و هفتم هجري داشته است؟ 2. منوچهري دامغاني و مولوي در اشعار خود به طبيعت چه نگاهي داشته اند؟