دزسنجي زيستي با استفاده از روش سنجش القاي شيميايي تراكم پيش‌رس كروموزومي

در سوانح پرتوي مختلف، تخمين ميزان دز دريافتي افراد درگير در سانحه، از اولويت‌هاي اصلي بوده و لازمه شروع اقدامات درماني مي‌باشد. در موارد پرتوگيري با دزهاي بيشتر از 6 گري، روش‌ معمول سنجش دي‌سانتريك، كارايي خود را در بيودزيمتري مصدومان پرتوي از دست مي‌دهند. در اين موارد، روش جايگزين توصيه‌شده، روش تراكم پيش‌رس كروموزومي مي‌باشد. نشان داده شده است كه شمارش حلقه‌هاي كروموزومي روش تراكم پيش‌رس كروموزومي، ساده‌تر و مناسب‌تر از روش سنجش دي‌سانتريك در موارد پرتوگيري با دز بالا مي‌باشد. در مطالعه حاضر، منحني دزپاسخ بيراهي‌هاي ناپايدار كروموزومي حلقه در لنفوسيت‌هاي خون محيطي با استفاده از روش القاي شيميايي تراكم پيش‌رس كروموزومي براي پرتو ايكس در محدوده صفر تا 10 گري تهيه شد. بدين منظور، نمونه‌هاي خون محيطي 4 فرد سالم در محدوده صفر تا 10 گري پرتو ايكس پرتودهي شده و مطابق روش توصيه‌شده توسط آژانس بين‌المللي انرژي اتمي براي القاي شيميايي تراكم پيش‌رس كروموزومي، كشت و محصول برداري شدند. پس از مطالعه ميكروسكپي اسلايدها و تعيين تعداد آسيب كروموزومي حلقه در هر نمونه، منحني دز پاسخ مربوطه استخراج شد. اين منحني به‌صورت خطيدرجه دو بوده و قابل بهره‌برداري براي موارد پرتوگيري با دزهاي بالا مي‌باشد. شمارش بيراهي كروموزومي حلقه در روش شيميايي تراكم پيش‌رس كروموزومي نياز به تجهيزات خاصي نداشته و حتي در موارد پرتوگيري‌هاي فوق كشنده نيز قابل استفاده مي‌باشد