معرفي نخود سفيد مناسب كشت پائيزه در مناطق معتدل و سرد ديم با نام نصرت

Registration of new chickpea variety, Nosrat, suitable for autumn planting in temperate and cold regions at dryland conditions

نخود رقم نصرت در سال 1384 در قالب آزمايشهاي بينالمللي ارزيابي لاينهاي متحمل به سرما وارد آزمايشات در موسسه تحقيقات ديم و تا سال 1396 در آزمايشهاي مختلفي از جمله آزمايشهاي بينالمللي، مقدماتي، پيشرفته و سازگاري و مطالعات مربوط به مقاومت به بيماريهاي برقزدگي و فوزاريوم در ايستگاههاي تحقيقاتي و همچنين در مزارع كشاورزان مورد ارزيابي قرارگرفت. بر اساس نتايج حاصل از اين بررسيها درآزمايشهاي سازگاري، رقم نصرت با ميانگين عملكرد 1009 كيلوگرم در هكتار، نسبت به شاهد جم 7 / 36 درصد افزايش عملكرد داشته و سرماي 6 / 16 درجه سانتيگراد را در شرايط سبز پاييزه به - خوبي تحمل نموده است. در آزمايشهاي تحقيقي تطبيقي )آنفارم( اين رقم با متوسط عملكرد - 2492 كيلوگرم در هكتار برتري بسيار قابلتوجهي ) 0 / 93 درصد( نسبت به رقم شاهد سارال با متوسط عملكرد 1288 كيلوگرم در هكتار نشانداد. در آزمايش- هاي تحقيقي ترويجي نيز عليرغم شرايط اقليمي بسيار محدودكننده سالزراعي - 96 - 1395 ، اين رقم با متوسط عملكرد 613 كيلوگرم در هكتار برتري قابلتوجهي ) 8 / 47 درصد( نسبت به رقم شاهد سارال با متوسط عملكرد 415 كيلوگرم نشانداد. با توجه به دانه درشتي، ارتفاع بوته مناسب، مقاومت در مقابل بيماريهاي برقزدگي و فوزاريوم، و بازارپسندي، اين رقم جهت كشت پاييزه در مناطق معتدل و سرد در شرايط ديم انتخاب، معرفي و توصيه ميگردد.

Nosrat chickpea entered in Dryland Agricultural Research Institute breeding trials as chickpea international cold tolerance nursery (CICTN-06) in 2005. It was evaluated in international, perliminary, advanced and adaptability yield trials as well as studies on resistance to Fusarium wilt and Ascochyta blight disease at research stations and farmers’ fields in autumn planting to 2017. According to trials’ results, this variety in adaptation nurseries with average seed yield of 1009 kg/ha, had 37% superiority to Jam check. It had also considerable superiority(93%) with average yield of 2492 kg/ha to Saral check (1288 kg/ha) at on farm trials. Despite the climate limitations (drought and high tempratures) at spring in growing season of 2016-17, it showed average yield of 613 kg/ha(47.8%) superiority to Saral check with 415 kg/ha at farmers fields. This variety successfully tolerated -16.9°C cold after emergence stage without snow covering. The new variety Nosrat, for its large seeds, suitable plant height, tolerance to Ascochyta blight and fusarium wilt disease, selected and introduced for autumn sowing in temperate and cold dryland regions of Iran