مقايسه نظريه دولت در فلسفه سياسي سنت اوگوستن و ابن سينا

سنت اوگوستن متكلم و فيلسوف مسيحي و ابوعلي سينا فيلسوف و الهي‌دان مسلمان هر دو از شخصيت‌هاي شاخص و تأثيرگذار در فلسفه و الهيات هستند. «نظريه دولت» كه يكي از مباحث كليدي در حوزه‌ انديشه‌ سياسي است، در آراء و انديشه‌هاي اين دو فيلسوف بزرگ از حيث منشأ و ماهيت دولت و رابطه‌ آن با سه وجه مفهومي و كاركردي و ساختاري مورد بررسي و مقايسه قرار گرفته است. مسئله‌ پژوهشي مطرح‌شده اين است كه نظريه‌ دولت در فلسفه‌ سياسي سنت اوگوستن و ابن‌سينا را چگونه مي‌توان از حيث منشأ و ماهيت مفهوم‌بندي و مقايسه كرد؟ با اين فرضيه كه در نظريه‌ اوگوستن دولت، از گناه نخستين و سرشت طغيانگر انسان ناشي شده و با ماهيتي عرفي تنها كاركرد آن حفظ امنيت و صلح در جامعه است؛ درحالي‌كه در نظريه‌ ابن‌سينا دولت از فطرت الهي و طبع مدني انسان برخاسته و با سرشتي ديني براي هدايت جامعه به‌سوي سعادت اين‌جهاني و رستگاري آن‌جهاني به وجهي ايده‌آلي ساخته مي‌شود. يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد كه نقطه‌ عزيمت هر يك از اين‌دو درباره‌ سرشت انسان منطقاً ماهيت دولت را از لحاظ ماهيت ديني يا عرفي و وجوه ساختاري و كاركردي تعيين مي‌كند؛ ازاين‌رو، دولت در نظر اوگوستن از رويكردي مكانيكي و ابزارگونه و در آراء سياسي ابن‌سينا از رويكردي ارگانيكي و اندام‌وار در عرصه‌ مفهومي برخوردار است. ضمن اينكه نظريه‌ اوگوستن با نگرشي واقع‌گرا و نظريه‌ ابن‌سينا با رويكردي آرمان‌گرا پيوند مي‌يابد. اين پژوهش از روش توصيفي ـ تحليلي و شيوه جمع‌آوري اطلاعات و داده‌ها به‌صورت اسنادي(كتابخانه‌اي) بهره برده است.