ارزيابي زراعي و اقتصادي كشت مخلوط گلرنگ (.Carthamus tinctorius L) و نخود (.Cicer arietinium L) تحت شرايط كاربرد عناصر ريزمغذي

امروزه، كشت مخلوط به عنوان راهبرد كليدي كشاورزي پايدار در راستاي افزايش بهره وري استفاده از منابع محيطي، كاهش خسارت تنش هاي محيطي و بهبود درآمد مزرعه مورد توجه و استقبال محققين و كشاورزان قرار گرفته است. بدين منظور، آزمايشي به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي مجتمع آموزش عالي گناباد اجرا شد كه در آن، عامل اصلي شامل الگوهاي كشت مخلوط 25% گلرنگ + 75% نخود، 50% گلرنگ + 50% نخود، 75% گلرنگ + 25% نخود، 100% گلرنگ + 100% نخود و كشت خالص اين دو گياه و عامل فرعي شامل تيمارهاي شاهد (عدم محلول پاشي) و محلول پاشي سه در هزار آهن و روي بودند. نتايج اين تحقيق نشان داد كه بيشترين تعداد شاخه جانبي (10.5) و طبق در بوته (22.5) گلرنگ به ترتيب از تيمارهاي كشت مخلوط 25% گلرنگ +75% نخود و 50% گلرنگ + 50% نخود حاصل شد و بيشترين عملكرد دانه (2070 كيلوگرم در هكتار) از كشت خالص به دست آمدند. تعداد شاخه جانبي، تعداد طبق، وزن هزار دانه و عملكرد دانه گلرنگ در نتيجه مصرف كودهاي ريزمغذي افزايش داشت. ارتفاع بوته (26.4 سانتي متر) و عملكرد دانه نخود (1739 كيلوگرم در هكتار) در كشت خالص بالاترين مقدار را نشان داد در حالي كه بيشترين تعداد غلاف (31.9) و تعداد دانه در بوته (22.2) از كشت مخلوط 25% گلرنگ + 75% نخود حاصل شد. عناصر ريزمغذي موجب بهبود ارتفاع بوته، تعداد غلاف، طول غلاف و تعداد دانه در بوته نخود شدند. نسبت برابري زمين بين 1.12 تا 1.52 متغير بود. شاخص تغييرات كارآيي مصرف آب نيز در كشت مخلوط نسبت به كشت خالص بيشتر بود و بالاترين مقادير (1.31) از تيمار 75% گلرنگ + 25% نخود به دست آمد. شاخص غالبيت نشان دهنده چيرگي گياه گلرنگ بر نخود بود. تمامي تيمارهاي كشت مخلوط به جز الگوي 100% گلرنگ + 100% نخود، افزايش واقعي عملكرد را نشان دادند. بيشترين ميزان شاخص سودمندي كشت مخلوط (0.51) از تيمار 25% گلرنگ + 75% نخود حاصل شد، درحالي كه شاخص هاي مزيت پولي (26454751) و مجموع ارزش نسبي (1.44) در كشت مخلوط 100% گلرنگ + 100% نخود بالاتر بود.