تحليل حساسيت روش‌هاي برآورد تبخير- تعرق گياه مرجع به تغييرات فاكتورهاي هواشناسي در شرايط گلخانه

يكي از مهم‌ترين عوامل در برآورد نياز آبي گياهان گلخانه‌اي، تخمين دقيق تبخير تعرق گياه مرجع است. پارامترهاي متعددي بر ميزان تبخير تعرق گياه مرجع اثر مي‌گذارند كه شناخت مهم‌ترين آن‌ها، منجر به كاهش خطاي شبيه‌سازي و افزايش دقت پيش‌بيني خواهد شد. به دليل وجود اختلاف بين فرضيات و ساختار رياضي روش‌هاي غيرمستقيم، رفتار تبخير تعرق گياه مرجع در پاسخ به تغيير فاكتورهاي هواشناسي متفاوت است. بنابراين، تحليل حساسيت و هم‌چنين تعيين درجه تأثيرپذيري تبخير تعرق گياه مرجع نسبت به تغيير پارامترهاي هواشناسي در هر روش، ضروري است. در اين پژوهش، حساسيت روش‌هاي پنمن مانتيت، ايرماك، كپيس و واليانتزس به تغيير پارامترهاي هواشناسي شامل حداكثر و حداقل دماي روزانه، حداكثر و حداقل رطوبت نسبي و تابش طول موج كوتاه در گلخانه تحقيقاتي پرديس كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه تهران تحليل شد. ضرايب حساسيت با تغيير پارامترهاي هواشناسي در بازه [20، 20] درصد با فواصل 5 درصد محاسبه شدند. نتايج نشان داد، در تمامي روش‌ها متغير تشعشع اثرگذارترين پارامتر در تعيين تبخير تعرق گياه مرجع در شرايط گلخانه بود. به‌طوري كه ميزان ضريب حساسيت به‌دست آمده براي اين متغير در روش‌هاي پنمن مانتيت، ايرماك، كپيس و واليانتزس به ترتيب برابر با 0.78، 0.71، 0.68 و 0.63 بود. در مقابل كم اهميت‌ترين پارامتر هواشناسي در روش‌هاي پنمن مانتيت، كپيس و واليانتزس متغير رطوبت حداقل و در روش ايرماك دماي حداقل بود. هم‌چنين نتايج نشان داد، بين روش‌هاي مورد بررسي، روش پنمن مانتيت حساس‌ترين روش نسبت به تغيير پارامترهاي هواشناسي است. درنتيجه، در صورت كاربرد روش پنمن مانتيت براي تخمين تبخير تعرق گياه مرجع داخل گلخانه، دقت كافي و اطمينان از عملكرد صحيح وسايل اندازه‌گيري پارامترهاي هواشناسي، ضروري است.