بررسي واكنش صفات عملكردي و محتوي روغن ارقام كنجد (.Sesamum indicum L) به كاربرد نانو كود منيزيم و پليمر زيستي كيتوزان در شرايط تنش كم‌آبي

به‌منظور ارزيابي اثرات تنش كم‌آبي و محلول‌پاشي نانو كود منيزيم و كيتوزان بر صفات رشدي، عملكردي و محتوي روغن دو رقم كنجد، آزمايشي به‌صورت اسپليت فاكتوريل براساس طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار در مزرعه تحقيقاتي در جنوب شهرستان ورامين در سال زراعي 96-1395 انجام گرفت. قطع آبياري براساس مقياس BBCH به‌عنوان عامل اصلي در سه سطح شامل: آبياري نرمال، قطع آبياري در مرحله BBCH 65 (گلدهي) و قطع آبياري در مرحله BBCH 75 (رسيدگي كپسول) و عوامل فرعي شامل تركيبي از سه عامل: دو رقم كنجد اولتان و دشتستان2، محلول‌پاشي نانو منيزيم در دو سطح شامل: عدم محلول‌پاشي و محلول پاشي (2 گرم بر ليتر) در مرحله BBCH 65 و محلول‌پاشي كيتوزان در سه سطح شامل: عدم محلول‌پاشي، محلول‌پاشي 8.4 گرم بر ليتر در مرحله BBCH 65 و 4.6 گرم بر ليتر در مرحله BBCH75 بودند. نتايج نشان داد آبياري تا BBCH 65 باعث كاهش 28.08، 20.8، 53.05، 54.04 و 23.10 درصدي به ترتيب در ميانگين صفات تعداد كپسول، وزن هزار دانه، عملكرد دانه، شاخص سطح برگ و درصد روغن در مقايسه با تيمار آبياري نرمال (به‌عنوان شاهد) شد. كاربرد 2 گرم در ليتر نانو كود منيزيوم و 4.8 و 4.6 گرم درليتر كيتوزان به‌ترتيب منجر به افزايش 3، 5.66 و 4.39 درصدي شاخص سطح برگ در مقايسه با تيمار شاهد شد. بيشترين عملكرد دانه در كاربرد نانو كود منيزيم تحت شرايط آبياري نرمالدر رقم دشتستان2 با ميانگين 1188 كيلوگرم در هكتار به‌دست آمد كه در مقايسه با تيمار شاهد افزايش 16.3 درصدي داشت. به‌طوركلي محلول پاشي نانو كود منيزيم و كيتوزان (4.8 گرم در ليتر) در شرايط بروز تنش آبي در مراحل انتهايي رشد در تعديل اثرات منفي ناشي از تنش نقش مثبتي داشت.