«آدم و انسان»، خليفه‌ بشر يا خليفه‌ خدا ؛ نقد ديدگاه انتقاديِ «سليماني» به خلافت آدم عليه‌السلام و انسان

يكي از نكات اختلافي در مورد موضوع خلافت در آيه 30 از سوره بقره، شناسايي موجودي است كه آدم عليه‌السلام (و انسان) جانشين‌اش مي‌شود. در معرفي اين موجود به «خدا، جن، فرشتگان، نسناس، انسان‌هاي پيشين، يا حتي تمامي موجودات»، اشاره شده است. اما ديدگاهي انتقادي در قالب مقاله‌اي به قلم كمال سليماني، با تكيه بر تفاوتي كه ادعا مي‌كند در قرآن بين «انسان» و «بشر» وجود دارد، «آدم (و انسان)» را جايگزين «بشرِ بي‌زبان» دانسته و براي اثبات آن، دلائلي قرآني، تفسيري و حديثي اقامه مي‌كند. در مقاله پيش‌رو با هدف بررسي اتقان اين ديدگاه، مستندات و مقدمات استدلال آن بررسي و نقد شد و اين نتيجه به دست آمد كه ـ فارغ از اينكه آدم (ع)، خليفه‌ خدا باشد يا نباشد ـ نمي‌توان با تكيه بر مستندات مطرح در اين ديدگاه، جايگزيني آدم (و انسانِ) داراي زبان و بيان، به‌جاي بشرِ تكامل‌نيافته را اثبات كرد.