اثر سرمايه ديني بر رشد اقتصادي استان‌هاي مختلف ايران

امروزه جوامع براي رشد و توسعه اقتصادي خود نيازمند تمركز مستقيم بر سرمايه مذهبي است؛ زيرا سرمايه مذهبي از قابليت‌هاي بهتري نسبت به بقيه سرمايه‌ها برخوردار است. عقايد مذهبي مي‌توانند به‌صورت مستقيم و يا غيرمستقيم بر توليد و رشد اقتصادي مؤثر واقع شوند؛ زيرا نگرش مذهبي افراد يكي از مهم‌ترين متغيرهايي است كه باعث ايجاد اخلاق و نوع رفتار آتي آنان خواهند شد. از اين‌رو هدف اين پژوهش بررسي اثر شاخص‌هاي تركيبي سرمايه مذهبي در اقتصاد با تأكيد بر رشد اقتصادي طي دوره زماني ۱۳۹۴۱۳۹۱ در استان‌هاي ايران با استفاده از روش پانل ديتا است. نتايج تحقيق نشان مي‌دهند كه شاخص‌هاي تركيبي سرمايه مذهبي اثر مثبت و معناداري بر رشد اقتصادي (GDP) در استان‌هاي موردمطالعه داشته‌اند، به‌طوري‌كه با يك درصد افزايش رشد شاخص‌هاي سرمايه مذهبي، رشد اقتصادي به ترتيب ۰.۰۲۵۵۲۵ و ۰.۰۱۵۹۵۴ درصد افزايش مي‌يابند. همچنين بهره‌وري نيروي كار، مخارج دولت و ارزش صادرات نيز اثر مثبت و معناداري بر توليد ناخالص داخلي در استان‌هاي ايران دارند. بدين لحاظ براي رشد و توسعه اقتصادي پيشنهاد مي‌شود، سياست‌گذاران اقتصادي از ابزارهاي رسانه‌اي، آموزشي و فرهنگي استفاده كرده تا خانوارهاي ايراني هزينه مخارج مذهبي را در بودجه خانوارها افزايش دهند.