بررسي اهداف و انگيزه‌هاي اشتراك اطلاعات در صفحه‌هاي آموزشيِ موفق در رويت‌پذيري اينستاگرام بر اساس نظريه استفاده و رضامندي

مقدمه: شبكه اجتماعي اينستاگرام، به دليل ماهيت كاربردپذيري، مبتني بودن بر موبايل، سادگي، و كاربرپسندي بستر مهمي براي اشتراك اطلاعات شده است. افراد به دلايل متعددي مانند ارتباطات، سرگرمي و فعاليت‌هاي علمي و حرفه‌اي؛ حفظ رابطه با دوستان، و اشتراك اطلاعات از اين شبكه اجتماعي استفاده مي‌ كنند. همچنين ممكن است اهداف اشتراك اطلاعات افراد در اين نوع شبكه‌ هاي اجتماعي؛ فرار از واقعيات، تعامل اجتماعي، و صرف زمان به صورت عادت نيز باشد. پژوهش حاضر با هدف كشف انگيزه‌هاي اشتراك اطلاعات در صفحه‌هاي آموزشي موفق در رويت‌پذيري در بستر اين شبكه، با بهره‌گيري از روش تحليل مضمون و بر پايه نظريه استفاده و رضامندي انجام شده است. اين نظريه به چگونگي و چرايي استفاده و اشتراك اطلاعات كاربران در رسانه‌ ها مي ‌پردازد. روش‎‌شناسي: به منظور كشف و بررسي اهداف اشتراك اطلاعات در صفحه‌ هايي كه در بافت يادگيري الكترونيكي فعاليت دارند، 30 صفحه آموزشي اينستاگرام به روش پژوهش كيفي و رويكرد اكتشافي مورد بررسي قرار گرفتند. بدين ترتيب اطلاعات موجود در اين صفحه‌ها اعم از قسمت شرح‌حال، محتوا، رفتار برچسب‌گذاري اجتماعي، مورد مشاهده و بررسي قرار گرفت. اين اطلاعات بر اساس نظريه استفاده و رضامندي كدگذاري شدند و داده هاي به دست آمده، با نرم‌افزار مكس‌كيودا 12.3 كه نرم افزاري براي تحليل داده ‌هاي كيفي است تحليل شدند. لازم به ذكر است كه صفحه‌هاي مورد بررسي، بر اساس افزارسنجي رقابتي و به صورت نمونه هدفمند گزينش شدند. شرط انتخاب نمونه اين بود كه دنبال‌كننده‌هاي صفحه‌ها بيش از 20 هزار حساب كاربري (از سنجه‌هاي اثربخشي توليد و اشتراك محتوا در اين شبكه) باشند و در آن ها به آموزش در موضوع خاصي شامل مهارت، دانش و يا اطلاعات خاصي پرداخته شده باشد. يافته‌ها: نتايج بررسي نشان داد اهداف و انگيزه‌هاي اشتراك اطلاعات در اين صفحه‌ها، متنوع بوده ولي اهداف اقتصادي، فرصت شغلي، بهره شخصي، بين فردي، منزلت و تعامل اجتماعي در كنار اطلاع‌رساني و آگاهي‌بخشي از عمده اهداف نسبتاً مشتركي بود كه عاملان اشتراك اطلاعات در اين صفحه‌ها دنبال مي‌كردند. به اين ترتيب، به نظر مي رسد كه افراد از اشتراك اطلاعات در بافت آموزشي، اهداف متفاوت و متنوعي را در نظر گرفته‌ اند. اين اهداف، علاوه بر هدف اصلي آنها كه آموزش از طريق اشتراك اطلاعات بوده است، ناظر بر هدف ‌هاي با بهره اقتصادي و برند سازي شخصي نيز بوده است. نتيجه‌گيري: گرچه صفحه‌هاي مورد بررسي در بافت يادگيري الكترونيك فعاليت مي‌كردند؛ اما به دليل ماهيت بستر اشاعه اطلاعات در اين پژوهش، يعني شبكه اجتماعي اينستاگرام، اهداف اقتصادي و بهره شغلي و فردي مورد توجه اين صفحه‌ها نيز قرار گرفته است. به اين صورت كه عاملان تهيه و اشتراك محتوا و اطلاعات در اين شبكه، گرچه هدفي آموزشي را دنبال مي كنند، بلكه به مسائل اقتصادي و بهره برداري هاي شغلي و برند سازي شخصي نيز توجه دارند. پژوهش چنين برداشت مي كند كه احتمالا دليل اين امر آن باشد كه بسياري از افراد به اشتراك اطلاعات در اينستاگرام به عنوان نوعي كسب و كار نيز مي ‌نگرند. اين امر، مي ‌تواند ناشي از آن باشد كه اين شبكه، مورد توجه كسب‌ و كارهاي بسياري در دنيا قرار گرفته است. بنابراين به نظر مي ‌رسد اهداف اشتراك اطلاعات مي تواند بر اساس شبكه اجتماعي و بستر انتشار و اشتراك اطلاعات نيز متفاوت باشد.