شناسايي و تحليل راهبردي عوامل و موانع كاربست مهارت هاي ارتباطي در بين كتابداران كتابخانه هاي عمومي استان خوزستان

مقدمه: كتابداران كتابخانه هاي عمومي درصددند تا اطلاعات گوناگون را به طور مفيد و مؤثر به طيف عظيمي از مردم ارائه دهند. به دليل لزوم ارتباط ميان كتابداران با انبوه اعضاي بالقوه و بالفعل، پرداختن به مسئله‌ مهارت‌هاي ارتباطي بيش‌ازپيش اهميت پيدا مي‌كند. لذا هدف پژوهش حاضر تحليل راهبردي عوامل و موانع مؤثر در به‌كارگيري مهارت‌هاي ارتباطي مديران و كتابداران كتابخانه‌هاي عمومي استان خوزستان مي باشد. روش شناسي: اين پژوهش به لحاظ هدف از نوع كاربردي و به لحاظ ماهيت و نحوه گردآوري اطلاعات از نوع توصيفي و پيمايشي است كه با كاربرد مدل SWOT به انجام رسيده است. جامعه پژوهش شامل تمامي مديران و كتابداران كتابخانه هاي عمومي استان خوزستان به تعداد 381 نفر است كه پس از توزيع پرسش‌نامه، تعداد 277 مورد عودت داده شد. ابزار مورد استفاده، پرسش‌نامه محقق‌ساخته‌اي است كه با مطالعه پيشينه و ادبيات موضوع طراحي شده است. براي تحليل يافته‌ها از روش‌هاي مختلف آمار توصيفي استفاده شده است. يافته ها: اين پژوهش نتايجي را در 7 بعد از عوامل دروني شامل پذيرش و اعتماد، ارتباطات غيركلامي و زبان بدن، ويژگي‌هاي شغلي، صداقت، همدلي و همدردي، كميت و كيفيت ارتباط، شكايت و خشم، تلاش‌هاي فردي، به‌عنوان نقاط قوت و ضعف كاربست مهارت‌هاي ارتباطي؛ و 5 بعد از عوامل بيروني شامل اجتماع و محيط، نگرش هاي مديريتي، آموزش و نظام ارتقاء، به‌عنوان فرصت‌ها و تهديدهاي كاربست مهارت‌هاي ارتباطي كه كتابداران براي كاربست مهارت‌هاي ارتباطي با آن مواجه‌ هستند ارائه مي‌دهد. از مجموع 36 مؤلفه‌اي كه در 7 بُعد از عوامل دروني، به‌عنوان نقاط قوت و ضعف، مورد بررسي قرار گرفت، 6 نقطه قوت و 8 نقطه ضعف مشاهده، و 22 عامل باقي‌مانده در وضعيت متوسط قرار داشتند كه ميانگين 2.986 به‌دست مي‌آيد. همچنين از 21 عامل مورد بررسي در 5 بعد از عوامل بيروني، با 2 فرصت مواجه، و با 15 تهديد روبه رو هستند و 4 عامل ديگر نيز وضعيت متوسطي را دارا هستند و ميانگين 2.296 براي عوامل بيروني به‌دست آمد. نتيجه‌: نتايج نشان مي‌دهد كه وضعيت مهارت‌هاي ارتباطي در ميان مديران و كتابداران كتابخانه‌هاي عمومي استان خوزستان در وضعيت «نسبتاً مطلوبي» قرار دارد. لذا شايسته است تا با استفاده از نقاط قوت، نقاط ضعف پوشش داده شود و با بهره گيري از فرصت‌ها، بر تهديدها غلبه نمود. در اين راستا، لذا مديران و برنامه‌ريزان كتابخانه‌هاي عمومي بايد با برگزاري دوره‌هاي آموزشيِ حضوري و مجازي، تدوين برنامه‌هاي آموزشي مستمر، تنظيم نظام‌نامه‌ ارتقاء بر اساس مهارت‌هاي ارتباطي، در كنار اقناع‌سازي كتابداران با بهبود وضعيت حقوق و مزايا، درصدد افزايش مهارت‌هاي ارتباطي آن‌ها برآيند تا در ادامه بتوان شاهد رشد كميت و كيفيت خدمات كتابخانه‌هاي عمومي باشيم.