محتوي فناوري، پيچيدگي و شدت عوامل توليد آشكار شده در صادرات ايران

هدف مقاله حاضر تجزيه و تحليل محتوي فناورانه، تغيير پيچيدگي سبد صادراتي و عوامل توليد تجسم يافته در صادرات ايران است. براي اين منظور از روش لال(2000) براي تشريح تركيب فناورانه صادرات، روش هاسمان، هوآنگ و رودريك (2007) براي برآورد تغييرات پيچيدگي صادرات و روش شيروتي و همكاران(2010) براي تعيين شدت عوامل توليد تجسم يافته در صادرات استفاده شده است. نتايج نشان مي‌دهد كه سبد صادراتي ايران همواره وابسته به محصولات اوليه بوده و برنامه‌هاي كلان توسعه اقتصادي كشور در دهه‌هاي اخير منجر به تغيير در تركيب فناورانه صادرات كشور به سمت كالاهاي دانش‌بنيان و داراي ارزش افزوده بالا نشده است. يافته‌هاي مقاله حاكي است پيچيدگي كالاهاي صادراتي ايران در سطح پاييني قرار دارد و علاوه بر آن شدت سرمايه فيزيكي و شدت سرمايه انساني تجسم يافته در صادرات كشور نيز در سطح پاييني قرار دارد. براي دستيابي به نرخ رشد اقتصادي پرشتاب مورد نظر در سند چشم انداز 1404 لازم است با اتكا به توانمندي‌ها و مزيت‌هاي نسبي نهفته در كشور و استفاده از تجارب كشورهاي موفق در نحوه صحيح بكارگيري فناوري‌هاي موجود دنيا، تشويق و ايجاد انگيزه در بنگاه‌ها جهت تحول در فناوري، بهره‎وري و توليد محصولات داراي ارزش افزوده بالا و همچنين فراهم‌سازي شرايط مناسب براي خلق نوآوري با هدف ارتقاي محصولات در صنايع مختلف، زمينه‌هاي تحول فناورانه در صادرات كشور، افزايش رقابت‌پذيري محصولات صادراتي و جلوگيري از تداوم خام فروشي را فراهم نمود.