ارزيابي اثرات تنظيم‌گري بورس كالاي ايران بر نوسانات قيمت كالاها

يكي از وظايف مهم اقتصادياجتماعي دولت ها، انجام تنظيم‌گري است. ادبيات تنظيم‌گري بر دخالت دولت در بازار، تعيين ساختار و قواعد حاكم بر آن، به منظور تنظيم ميزان توليد و توزيع يك كالا، تمركز دارد. بورس كالا، از مهم‌ترين نهادهاي تنظيم‌گري است كه به طور متعارف، با فراهم نمودن يك سيستم دادوستد مناسب، شفاف و قابل رصد، موجب جريان تنظيمات موردنظر بر كالاها مي‌شود. مزيت بورس كالا، حضور نهادهاي نظارتي و تنظيم گري است كه تمامي توليدكنندگان، مصرف كنندگان و تجار، با حضور اين نهادها، از مزاياي مترتب بر مقررات بورس كالا برخوردار مي شوند؛ ولي با اين وجود، موانع نهادي رقابت پذيري، مي تواند مانع اثرگذاري تنظيم گري برقيمت ها شود. هدف اين پژوهش، آزمون نتايج تنظيم‌گري ورود كالاها در بورس كالا بر نوسان قيمت ها مي‌باشد. بدين‌منظور، نوسانات قيمت 20 كالايي كه در بورس كالا داد‌و‌ستد مي‌شوند، با 20 كالاي خارج از بورس، با استفاده از ضريب تغييرات آنها با روش مچينگ ضريب تمايل مقايسه گرديد. طبق نتايج به دست‌آمده، عرضه‌ محصولات در بورس كالا، موجب افزايش نوسانات قيمت آنها در مقايسه با كالاهاي مشابه خارج از بورس گرديده است، به عبارت ديگر، با عرضه محصولات در بورس كالا، از نوسانات قيمت آنها جلوگيري نشده است، زيرا موانع نهادي رقابت پذيري، اثر تسهيل گري تنظيم گري را تحت الشعاع قرار داده و باعث مي شود، اثرگذاري مورد انتظار را نداشته باشد.