مدلسازي سوانح برخورد قطار با وسيله نقليه در محل گذرگاه‌هاي ريلي

ارتقاء ايمني حمل‌ونقل ريلي، نيازمند جمع آوري، طبقه بندي و تجزيه و تحليل آمار سوانح به‌منظور ارزيابي و تعيين عوامل مؤثر در تصادفات ريلي است. گذرگاه‌هاي ريلي، نقاط پرخطري براي تمام خطوط راه‌آهن در دنيا به‌شمار مي‌آيند. لذا بررسي عوامل مؤثر بر ايجاد و شدت سوانح گذرگاهي راه‌آهن، بسيار ضروري به نظر مي‌رسد. استفاده از مدل‌هاي آماري از جمله مدل لوجيت كه بر اساس مشخصات ترافيكي، هندسي و تاريخچه وقوع سوانح ساخته مي‌شوند، يكي از روش‌هاي شناسايي نقاط حادثه خيز است كه با وجود ايجاد چنين مدل‌هايي براي ديگر نقاط مانند پل و تقاطع جاده‌اي، تا كنون آنچنان كه بايد به پيش‌بيني سوانح براي گذرگاه‌هاي ايران پرداخته نشده است. بنابراين در اين مقاله تلاش شده است كه براي نخستين بار، با تعيين شدت تصادفات به‌عنوان متغير پاسخ به كمك مدل لوجيت و با استفاده از داده‌هاي مربوط به سوانح گذرگاهي شبكه راه‌آهن جمهوري اسلامي ايران در حدفاصل سال‌هاي 1388 تا 1392، عوامل تأثيرگذار بر شدت سوانح گذرگاهي شناسايي شوند تا با حذف يا تغيير اين عوامل، بتوان به‌سوي كاهش شدت سوانح ريلي و آثار مخرب ناشي از آن، پيش رفت. نهايتاً نتايج اين تحقيق بدين صورت حاصل شد كه در سوانح مورد مطالعه، سوانحي كه در محل تقاطعات مجازي كه راه‌بند ندارند رخ مي دهد، قطار درگير در سانحه مسافري و وسيله نقليه درگير در سانحه موتورسيكلت است، شرايط ترافيك جاده‌اي در زمان سانحه خيلي سنگين و سرعت قطار در آنها بالاتر است، به‌عنوان سوانح با شدت بيشتر و در طرف مقابل، سوانحي كه نزديكي به محل ايستگاه‌هاي راه‌آهن رخ داده اند، قطار درگير درسانحه باري و وسيله نقليه درگير در سانحه ماشين‌آلات كشاورزي است به ‌عنوان سوانح با شدت كمتر شناسايي شدند.