عنوان مقاله :
ويژگيهاي جمعيتشناختي مرگ ناشي از قتل در ايران در طي سالهاي 1390 تا 1396
پديد آورندگان :
تركاشوند مرادآبادي ، محمد دانشگاه يزد - دانشكده علوم اجتماعي - گروه جمعيتشناسي , شرعياتي وزيري ، ليلا دانشگاه يزد - دانشكده علوم اجتماعي - گروه جمعيتشناسي
كليدواژه :
مرگ , خشونت , قتل , سال هاي عمر از دست رفته
چكيده فارسي :
اهداف: مرگ ناشي از خشونت يا همان قتل به عنوان خط قرمز وضعيت سلامت اجتماعي است. هدف اين پژوهش شناخت وضعيت جمعيتشناختي و پراكندگي جغرافيايي قتل در ايران در دوره زماني 96-1390 بود.مواد و روشها: اين مطالعه طولي و توصيفي با استفاده از تحليل دادههاي ثانويه صورت گرفت. دادههاي كل مرگومير ناشي از قتل طي سالهاي 1390 تا 1396 از سازمان ثبت احوال و بر اساس طبقهبندي بينالمللي گروه علت مرگ (ICD10) استخراج شد. جمعيت هر استان جهت محاسبه ميزان مرگ در جمعيت برگرفته از سرشماري عمومي نفوس و مسكن در دو سال 1390 و 1395 بود. تمامي دادهها به تفكيك جنس، سن، فصل و استان بود. از شاخص استاندارد ميزان جهت مقايسه پراكندگي جغرافيايي، از شاخص نسبت ميزان جهت مقايسه جنسي، از شاخص تفاضل ميزان جهت تحليل تغييرات در طي زمان و از شاخص سالهاي عمر از دست رفته جهت تحليل سني و اثرات جمعيتي قتل استفاده شد.يافتهها: در فاصله 7 ساله 1390 تا 1396 بهطور متوسط سالانه 1360 مورد قتل در كشور ثبت شده بود. ميزان قتل در طي دوره بهويژه براي زنان در حال كاهش بود، در سال 1395 ميزان قتل در مردان 7.7 برابر زنان بود. به صورت فصلي به ترتيب كمترين و بيشترين ميزان در زمستان و بهار و در تركيب سني و جنسي، بيشترين ميزان قتل در مردان جوان بود.نتيجهگيري: قتل در مردان جوان زنگ خطري براي سلامت اجتماعي و باعث سالهاي عمر از دست رفته در نيروي انساني است. بالا بودن اين ميزان در استانهاي با سطح توسعه پايين و داراي خردهفرهنگهاي قومي نيازمند برنامههاي منطقهاي جهت كاهش اين مسئله در كشور است. لازم است برنامههاي ويژهاي براي پركردن اوقات فراغت جوانان به ويژه در مناطق پرخطر اجرا شود.