عنوان مقاله :
بررسي و تطبيق منظومههاي عاشقانهي فارسيِ ايران و شبهقاره در عصر صفوي (با تأكيد بر آثار موجود در كتابخانهي مركزي آستان قدس رضوي)
پديد آورندگان :
بخشايي ، سودابه دانشگاه شيراز , واردي ، زرين تاج دانشگاه شيراز
كليدواژه :
ايران , شبهقاره , عصر صفوي , كتابخانهي مركزي آستان قدس رضوي , منظومههاي عاشقانهي فارسي
چكيده فارسي :
منظومههاي عاشقانه بخش وسيعي از ادبيات غنايي فارسي را تشكيل دادهاند. گسترش اين حوزهي ادبي در عصر صفوي، بهويژه در شبهقاره بسيار چشمگير است؛ كتابخانهي مركزي آستان قدس رضوي بهعنوان يكي از كهنترين و غنيترين كتابخانههاي ايران محافظت و نگهداري بخش عظيمي از اين آثار را بر عهده دارد. پژوهش حاضر با رويكرد توصيفيتحليلي به بررسي منظومههاي عاشقانهي فارسيِ عصر صفوي، اعم از نسخههاي خطي و چاپي اين كتابخانه پرداخته است. نتايج حاصل از مطالعه و تحليل آثار، حاكي از آن است كه منظومهسرايان اين دوره در نظم داستانهاي خود، در مقايسه با آثار مشابهِ دورههاي گذشته (آثار نظامي و جامي) تمايل بيشتري به ايجاز و خلاصهگويي و خلق منظومههاي كوتاهتر داشتهاند؛ گرچه بيشتر منظومههاي تأليفشده در ايران و شبهقاره در ساختار كلي، ويژگيهاي لغوي و برخي بنمايههاي داستاني مشابهت دارند، وليكن در حجم و اندازه، ديباچه، ريشههاي فرهنگي، نوع شخصيتها و عنصر پايانبخشِ داستانها اختلافات چشمگيري دارند.