بررسي غلظت و ارزيابي ريسك سلامتي عناصر بالقوه سمّي در خاكهاي كشاورزي دشت الشتر، استان لرستان

هدف اين تحقيق، بررسي ريسك سلامتي عناصر سمّي در خاك‌هاي كشاورزي دشت الشتر مي‌باشد. ميانگين غلظت كادميم، آرسنيك، آنتيموان، روي، نيكل، آهن، منگنز، كروم، نقره، كبالت، توريم، اورانيم در نمونه‌ها، از غلظت متناظر آنها در خاك‌هاي جهاني ميانگين بالاتر است. محاسبه ضرايب ژئوشيميايي نشان‌‌دهنده‌ آلودگي قابل توجه نمونه‌ها به نقره، آنتيموان، آرسنيك و نيكل است. ارزيابي ريسك سلامتي نشان مي‌دهد كه مقدار ضريب ريسك آرسنيك از طريق مسير بلع براي خردسالان بالاتر از يك مي‌باشد، كه نشانگر احتمال رخداد اثرات نامطلوب غيرسرطاني مرتبط با آرسنيك براي خردسالان در منطقه است. براي عنصر آرسنيك، ريسك سرطانزايي در كودكان و بزرگسالان از طريق مسير بلع وجود دارد. عنصر كروم، از طريق مسير تماس پوستي براي خردسالان و از طريق مسير بلع براي بزرگسالان و خردسالان داراي ريسك سرطانزايي است. دريافت عنصر نيكل از طريق بلع براي بزرگسالان و از طريق تماس پوستي براي خردسالان با ريسك سرطان‌زايي همراه است. كادميم از طريق بلع براي خردسالان داراي ريسك سرطانزايي است. بر اساس نتايج به دست آمده، فعاليت‌ كشاورزي، تأثير قابل‌توجهي در تجمع آرسنيك، كروم، نيكل و آنتيموان در خاك‌هاي دشت الشتر داشته است و با توجه به خطرات احتمالي تجمع اين عناصر براي سلامت جامعه انساني، مديريت كشاورزي در اين منطقه ضروري است.