زمين‌شيمي، كاني‌شناسي و زايش كانسار آهن- مس درب بهشت، زيرپهنه دهج ـ ساردوئيه، كرمان

كانسار آهن-مس درب بهشت در زيرپهنه دهج ساردوئيه از كمان ماگمايي اروميه-دختر در ناحيه كرمان واقع شده است. سنگ هاي ميزبان كانسار درب بهشت به سن ائوسن، شامل تناوبي از گدازه ها (آندزيت، تراكي آندريت، تراكي‌آندزيت-بازالت و بازالت) و مواد آذرآواري (انواع توف وآگلومرا) هستند. اين سنگ ها، بر اساس داده‌هاي زمين‌شيميايي عناصر اصلي، كمياب و عناصر نادر خاكي (REE)، شباهت زيادي به گدازه هاي كالك آلكالن دارند. تمامي نمونه ها داراي ماهيت متاآلومين تا پرآلومين هستند. غني شدگي عناصر ليتوفيل با شعاع يوني بالا (LILE) (Rb, Sr, K, U, Th، Pb و Ba) و LREE نسبت به عناصر با ميدان پايداري بالا (HFSE) (Zr، Y، Ti و Nb) و HREE و نسبت هاي بالاي K2O/Rb  وFeO/MgO  نشان‌دهنده پيدايش اين سنگ هاي آذرين در پهنه زمين‌ساختي وابسته به فرورانش حاشيه فعال قاره اي است. سنگ هاي آتشفشاني منطقه درب بهشت تحت تأثير محلول هاي گرمابي قرار گرفته و دگرسان شده اند، دگرساني اسكارني، اپيدوتي‌ و سيليسي مهمترين نوع دگرساني مي باشند. كاني سازي آهن و مس در اثر عملكرد سيالات گرمابي كه در امتداد گسل ها در حركت بوده ايجاد شده است. ساخت و بافت ماده معدني به صورت پركننده فضاي خالي، دانه‌پراكنده، رگه-رگچه‌اي و جانشيني است. محيط زمين ساختي كانسار درب بهشت با توجه به بررسي‌هاي زمين‌شيميايي صورت گرفته يك محيط كششي است كه همزمان با رخداد فرورانش در پشت كمان زيرپهنه دهج-ساردوئيه تشكيل شده است. دو فاز مهم براي رخداد كانه‌زايي در اين كانسار قابل جدايش است. فاز اول شامل فرآيندهايي است كه سبب تشكيل مگنتيت در سنگ‌هاي آتشفشاني و آذرآواري شده و فاز دوم مربوط به ورود سيالات احيايي است كه كانه‌زايي مس را به وجود آورده است.