بررسي واج آرايي گويش بلوچي سيستاني در چارچوب واج شناسي زايشي

هدف از اين پژوهش بررسي واج آرايي گويش بلوچي سيستاني در چارچوب واجشناسي زايشي است. يك پيكره زباني از گفتار تعدادي از گويشوران بلوچ سيستاني جمع آوري شد. يافته ها نشان ميدهد كه هم در آغازه و هم در پايانه هجا خوشه همخواني وجود دارد. همخوانهايي كه داراي مشخصه [رسا] هستند نمي توانند بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا در واژه هاي بسيط و مركب قرار گيرند. همچنين دو همخوان با جايگاه توليد يكسان در آغازه هجا تشكيل خوشه نميدهند. ضمناً، همخوانهاي /r/ و /w/ بيشترين بسامد را بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا و همخوانهاي /n/ و /r/ بعنوان عضو اوّل خوشه پايانه هجا بترتيب بيشترين بسامد را دارند. واكه افتاده پيشين /a/، پربسامدترين واكه در هسته هجاهايي كه داراي خوشه همخواني آغازه و پايانه هستند بشمار ميرود. امّا پربسامدترين عضو دوّم خوشه همخواني در پايانه هجا، بترتيب همخوانهاي گرفته، خيشومي و روان هستند. اصل توالي رسايي در خوشه همخواني آغازه هجا و همچنين در خوشه همخواني پايانه هجا با واكه هاي كشيدهe:, o:, u/ , i,ɑ/ رعايت ميشود ولي اين اصل با واكه هاي كوتاه /a, ɩ, ʊ/ نقض ميگردد.