ارائه معادله دبي براي سرريز‌هاي جانبي مستطيلي و كنگره‌اي مثلثي

يكي از راهكارهاي مؤثر و اقتصادي جهت افزايش راندمان سرريز‌هاي جانبي، استفاده از سرريز‌هاي كنگره‌اي مي‌باشد. در سرريز‌هاي جانبي كنگره‌اي با تغيير هندسه‌ پلان و افزايش طول سرريز در بازشدگي ثابت از كانال، ظرفيت عبور جريان بيشتر مي‌گردد. با توجه به اهميت اين سرريز‌ها در پروژه‌هاي آبي و پيچيده بودن محاسبات مربوط به تعيين منحني دبي اشل سرريز‌هاي جانبي كنگره‌اي، لازم است روابط معمولي‌ و كاربردي‌ دبي– ‌اشل در شرايط مختلف براي آن استخراج گردد. در اين پژوهش رابطه دبي‌اشل براي سرريز‌هاي جانبي معمولي در دو بازشدگي 0.3 و 0.5 و كنگره‌اي مثلثي با سه زاويه‌ رأس 45، 60 و 90 درجه در سه بازشدگي 0.3، 0.5 و 0.6 ارائه شده است. با مقايسه معادله استخراج شده با نتايج شبيه‌سازي شده، دقت رابطه ارائه شده در محدود 15 % ± به‌دست آمد كه در كاربرد‌هاي عملي قابل قبول ارزيابي مي‌شود. هم‌چنين با توجه به نتايج براي سرريز جانبي كنگره‌اي به ازاي يك بار آبي ثابت، با افزايش زاويه‌ي رأس سرريز، به‌علت كاهش طول مؤثر سرريز، دبي كاهش ‌مي‌يابد. از طرفي به‌ازاي يك بار آبي ثابت، با كاهش بازشدگي سرريز، عرض مؤثر مجراي عبور جريان كاهش يافته و ضريب دبي كاهش مي‌يابد.